عمل فمتولیزیک چیست و چه عوارضی دارد؟

ضعف در بینایی، یکی از مشکلات رایج در دنیاست که بسیاری از افراد به آن دچار هستند. با پیشرفت تکنولوژی، روش‌های بسیاری ابداع شده است که احتمال خطر و عوارض را کاهش می‌دهد که فمتولیزیک یکی از این روش‌ها محسوب می‌شود. آیا شما هم می‌خواهید بدانید عمل فمتولیزیک چیست؟ زدلیزیک با فمتولیزیک چه ارتباطی دارد؟ و ... اگر جز افرادی هستید که از نزدیک شدن تیغ جراحی به چشم‌تان می‌ترسید، پس این مقاله درست برای شما تهیه شده است.

فمتولیزیک چشم چیست؟

فمتولیزیک یا زدلیزیک؛ نسل جدید جراحی است که بدون استفاده از تیغ صورت می‌گیرد. اگر جز افرادی هستید که از تیغ در جراحی می‌ترسید، این روش می‌تواند برای شما بسیار مناسب باشد. این روش جراحی جز دقیق‌ترین و کم‌خطرترین روش‌های جراحی است. در واقع در هنگام برش قرنیه از هیچ‌گونه تیغی استفاده نمی‌شود و تنها ابزار، لیزر است. به همین دلیل است که این روش فمتولیزیک نامیده می‌شود. 

این روش مزیت‌های زیادی از جمله پیش‌بینی ضخامت برش، کاهش خطر ایجاد خراش در حین جراحی، کاهش خطر آستیگمات، وجود داشتن گزینه‌های بیشتر در اندازه برش، دوره ریکاوری کوتاه، کاهش خطر عوارض جانبی، کاهش خطر ابتلا به عفونت و کاهش ایجاد درد را دارد. 

لیزر فمتوسکند چیست؟

لیزر فمتوسکند (femto second) لیزری است که با سرعت بسیار بالا کار می‌کند و می‌تواند باظرافت بسیار زیاد، قرنیه و عدسی چشم را به‌اندازه‌ای حدود میکرون برش دهد. با استفاده از این لیزر می‌توان جراحی فمتولیزیک چشم را انجام داد بدون آنکه از تیغ جراحی استفاده شود.

ابتدا یک لیزر فمتوسکند فوق سریع یک فلپ نازک در قرنیه (سطح جلو چشم) ایجاد می‌کند. سپس لیزر اگزایمر، مورد استفاده قرار می‌گیرد تا بافت زیرین قرنیه را برای اصلاح بینایی، مورد تابش قرار دهد.

در حالت کلی این لیزر کمک می‌کند برش‌های موردنیاز با سرعت بسیار بالا و بدون عوارض صورت گیرد.

فمتولیزیک یا لیزیک؟

قبل از اینکه، بین این دو روش یکی را انتخاب کنیم بهتر است با هرکدام آشنایی کوتاهی داشته باشیم. قبل از هر چیز لازم است بدانید که تنها تفاوت در جراحی‌های لیزری، نحوه برش دادن قرنیه است. 

در روش لیزیک، برش نازک قرنیه توسط ابزاری به نام میکروکراتوم صورت می‌گیرد، اما در روش فمتولیزیک که روشی نوین است برش قرنیه توسط لیزر صورت می‌گیرد. ازاین‌رو در روش دوم، تیغ نقشی را ایفا نمی‌کند؛ بنابراین افرادی که از تیغ در جراحی هراسان هستند روش دوم را انتخاب می‌کنند. 

در روش فمتولیزیک به‌دلیل دقت بسیار بالای برش و ضخامت بسیار نازک فلپ، عوارض بعد از عمل به‌طرز چشمگیری کمتر بوده؛ همچنین ریسک‌هایی که در عمل لیزیک در هنگام برش قرنیه وجود دارد در فمتولیزیک وجود ندارد. چرا که این برش توسط نرم افزارهای پیشرفته کامپیوتری صورت می‌گیرد.

فمتولیزیک یا لازک!

فمتولیزیک و عمل لازک جز عمل‌های لیزری محسوب می‌شوند که با یکدیگر شباهت‌های زیادی دارند. مهم‌ترین تفاوت این دو عمل در نحوه برش دادن لایه قرنیه است. در لازک، سطحی‌ترین لایه قرنیه بدون برداشتن، برش داده و درمان می‌شود؛ در نتیجه عوارضی مانند جابه‌جایی لایه بریده شده قرنیه ایجاد نمی‌شود.

لازک ترکیب دو روش لیزیک و پی آر کی است ازاین‌رو برش توسط دستگاهی به نام میکروکراتوم صورت می‌گیرد اما برش قرنیه در فمتولیزیک توسط دستگاه لیزر انجام می‌شود. 

ازآنجایی‌که برش قرنیه توسط دستگاهی بسیار پیشرفته انجام می‌شود می‌توان قرنیه‌های نازک را هم جراحی کرد با این دیدگاه که عوارض و خطر بسیار پایین باشد. 

فمتولیزیک یا PRK؟

در انتخاب روش عمل چشم می‌بایست به نوع اختلال ایجاد شده توجه کرد و باتوجه‌به آن نوع جراحی را مشخص کرد. فمتولیزیک (Femto lasik) و  عمل prk هرکدام دارای مزیت‌های خاص هستند که هرکدام می‌توانند نسبت به هم برتری‌هایی داشته باشند. مواردی از جمله اصلاح نزدیک‌بینی در حوزه 10 دیوپتر، اصلاح دوربینی با شدت 4+ دیوپتر، اصلاح انحنای قرنیه تا 5 دیوپتر هستند که شما را کاندیدای مناسبی در فمتولیزیک تبدیل می‌کنند. 

عمل فمتولیزیک چگونه انجام می‌شود؟

در واقع اصول لیزر چشم در اکثر روش‌ها شباهت دارد و تنها در یک مرحله دارای تفاوت هستند. در روش فمتولیزیک چشم، ابتدا تمام آمادگی‌های اولیه انجام می‌شود و سپس توسط قطره‌ای چشم را بی‌حس می‌کنند. با اینکه شما به هوش هستید اما دردی را احساس نمی‌کنید. سپس بر روی تختی دراز کشیده و با استفاده از ابزاری به نام اسپکولوم، چشم شما باز نگه‌داشته می‌شود، تا از هرگونه پلک‌زدن و حرکت دیگر جلوگیری شود. در مرحله بعد که برش قرنیه است با کمک لیزر فمتوسکند، ظریف‌ترین برش‌ها روی قرنیه انجام می‌شود. 

در این روش به دلیل اینکه برش بسیار ظریف انجام می‌گیرد بخیه‌ای اعمال نمی‌شود و تمامی عیوب انکساری از جمله نزدیک‌بینی و دوربینی و آستیگماتیسم درمان می‌شود. 

انواع عمل فمتولیزیک

در حال حاضر دستگاه لیزر فمتوسکند پرکاربردترین دستگاه مورداستفاده در جراحی لیزیک است اما دستگاه‌های لیزر دیگری هم به‌تازگی توسط سازمان جهانی غذا و دارو تأیید شده است که در عمل فمتولیزیک می‌توان از آن استفاده کرد. با اینکه اکثر آنها عملکردی شبیه به یکدیگر دارند اما در موارد جزئی متفاوت هستند که توضیحات مرتبط با هریک کاملاًً مفصل است. این دستگاه شامل موارد زیر هستند.

• Femto LDV (Ziemer Ophthalmic Systems)
• Technolas (Technolas Perfect Vision GmbH)
• Victus (Technolas Perfect Vision GmbH and Bausch + Lomb) 
• VisuMax (Carl Zeiss Meditec AG)

چه زمانی نیاز به عمل فمتولیزیک چشم است؟

افرادی که دچار نزدیک‌بین، دوربین و آستیگماتیسم باشند با درنظرگرفتن برخی نکات، قادر به عمل فمتولیزیک هستند. این افراد می‌بایست فاصله سنی بین 18 تا 60 سال داشته باشند و از سلامت کامل بهره‌مند باشند. از طرفی در هر رنج خطای انکساری نمی‌توان این عمل را انجام داد. متقاضیان این عمل می‌بایست خطای انکساری بین 6 و 12- داشته باشند؛ البته خطای انکساری در طول سال می‌بایست تغییری نکرده باشد. 

کاندیدای مناسب عمل فمتولیزیک چه کسانی هستند؟

معمولاً همه افرادی که واجد شرایط عمل لیزیک هستند می‌توانند عمل فمتولیزیک را انجام دهند. فمتولیزیک همان شرایط عمل لیزیک را می‌خواهد باتوجه‌به‌اینکه در عمل فمتولیزیک، امکان ایجاد عوارض جانبی هم بسیار کم است. ازاین‌رو محدودیتی برای افراد واجد شرایط لیزیک در این عمل وجود ندارد و در صورت تأیید پزشک می‌توانند درمان خود را با کمک Femto lasik انجام دهند.

مزایای جراحی فمتولیزیک

باتوجه‌به‌اینکه فمتولیزیک، جز روش‌های جراحی نوین محسوب می‌شود مزیت‌های بیشتری نسبت به دیگر روش‌ها دارد. مهم‌ترین این مزایا شامل کاهش خطر ایجاد خراش بر روی قرنیه، عدم استفاده از تیغ، کاهش خطرات و عوارض جانبی، کاهش خطر ابتلا به عفونت، ثبات طولانی‌تر، کاهش ایجاد کدورت چشم پس از عمل، کاهش میزان درمان و عمل مجدد، کاهش خطر آستیگماتیسم، کوتاه بودن دوره ریکاوری و پیش‌بینی ضخامت برش قرنیه توسط جراح است. 

معایب عمل فمتولیزیک

همان‌طور که در مطالب فوق به آن اشاره کردیم، عمل فمتولیزیک جز عمل‌های مدرن محسوب می‌شود ازاین‌رو معایب آن نسبت به روش‌های دیگر بسیار کم است. بااین‌حال به دلیل اینکه یک جراحی محسوب می‌شود می‌تواند عوارض جانبی بسیار کمی داشته باشد که در ادامه به آن‌ها اشاره کرده‌ایم. 

• التهاب لایه قرنیه در زیر فلپ
• تشکیل حباب گازدار زیر فلپ 
• پخش نور به صورت رنگین کمانی به دلیل سطح ناصاف خلفی فلپ 
• سندروم حساسیت به نور 

عوارض بعد از عمل فمتولیزیک چشم

انجام عمل فمتولیزیک چشم بسیار کم‌خطر است به همین دلیل عوارض بسیار کمی دارد که احتمال رخ داد آنها ناچیز است. برخی از عوارض که ممکن است بعد از عمل در افراد محدودی اتفاق افتد، کامل نبودن برش، جابه‌جایی قسمت برش داده شده، چروک در برش‌ها و عفونت و التهاب چشم است.

ناگفته نماند که عوارض بعد از عمل می‌تواند بسیار وابسته به تجربه و تبحر جراح داشته باشد. اگر جراح از تجربه و مهارت خوبی برخوردار نباشد امکان وجود خطاهای بیشتر نیز وجود دارد. 

مراقبت‌های قبل و بعد و در حین عمل فمتولیزیک

مراقبت‌ها نکات بسیار مهمی هستند که برخی از افراد از آنها غافل می‌شوند در صورتی با کمک آن‌ها می‌توان دوره درمان را تسریع بخشید. مراقبت‌های مهم قبل از عمل، عدم استفاده از لنز تماسی یک هفته قبل از عمل فمتولیزیک، عدم استفاده از لنز سخت حداقل 3-4 هفته قبل از عمل، استحمام در روز قبل از عمل، عدم استفاده از ادکلن و سایر مواد معطر، میل کردن یک غذای سبک در وعده قبل از عمل و حفظ خونسردی است.  

مراقبت‌های مهم بعد از عمل شامل استفاده از شیلد و محافظ بر روی چشم، استفاده از قطره‌های چشمی طبق تجویز پزشک، خسته نکردن چشم با مطالعه و رانندگی و ... عدم استفاده از سیگار، عدم استفاده از آرایش به‌خصوص در اطراف چشم، استخر نکردن و همچنین خودداری از انجام ورزش‌های سنگین است که رعایت آنها بسیار ضروری است. 

دستورات دارویی بعد از جراحی فمتولیزیک

دستورات دارویی می‌بایست طبق نظر پزشک اعمال شوند. در واقع استفاده از دستورات دارویی دیگر افراد می‌تواند خطراتی را به دنبال داشته باشد که حتی گاهی غیرقابل‌بازگشت است. درست است که برخی از داروها در افراد جراحی شده به روش فمتولیزیک مشترک است اما بهتر است هر دارو، فقط طبق دستور پزشک معالج مصرف شود. البته استفاده از قطره‌های زیر بعد از جراحی بلامانع است:

• قطره بتازونیت
• قطره کلرامفنیکل
• اشک مصنوعی

نکات مهمی که باید در رابطه با فمتولیزیک بدانید

حقایقی در مورد عمل Femto lasik وجود دارد که دانستن آنها برای متقاضیان این عمل نه‌تنها لازم است بلکه ضروری است.

اولین مورد آن است که همه افراد واجد انجام این عمل نیستند. افرادی که دارای عفونت‌های چشمی، تبخال، دیابت، قوز قرنیه و بیماری‌هایی ازاین‌قبیل هستند مناسب انجام این عمل نیستند. 

• افرادی که به‌دلیل پیرچشمی دچار ضعف در بینایی هستند و یا از چشم بسیار خشک رنج می‌برند نمی‌توانند از این عمل به‌عنوان درمان استفاده کنند. 
• برخی از افراد بعد از عمل femto lasik نیاز دارند در هنگام مطالعه، از عینک مناسب استفاده کنند. 
• افرادی که بعد از عمل از خشکی چشم رنج می‌برند، می‌توانند از قطره چشم مصنوعی استفاده کنند. 
• متقاضیان عمل فمتولیزیک، بعد از عمل می‌بایست در روزهای آفتابی از عینک مناسب و ایمن استفاده کنند. 
• بانوانی که از لنزهای زیبای استفاده می‌کنند، می‌توانند 3 ماه بعد از جراحی، مجدداً از آنها استفاده کنند اما قبل از این مدت به‌هیچ‌عنوان مجاز به استفاده نیستند.
• در نهایت مراقبت‌های بعد از عمل از اهمیت زیادی برخوردار است تا در نهایت نتیجه به‌خوبی نشان داده شود. خودداری از مراقبت‌های بعد از عمل سبب می‌شود مشکلات جدی در بیماران رخ دهد.

نتایج عمل فمتولیزیک

عمل فمتولیزیک از عوارض و خطرات به نسبت دور است به همین خاطر اغلب با نتایج مثبت حاصل می‌شود.

طبق برسی‌های انجام شده از تحقیقات محققان و باتوجه‌به نظرات متخصصان: 

"عمل فمتولیزیک چشم به‌گونه‌ای طراحی شده است که از عوارض بسیار کمی برخوردار است. به همین خاطر بیمارانی که شرایط انجام این عمل را دارند بعد از جراحی به روش فمتولیزیک به نتایج موردنظر خود دست می‌یابند بدون آنکه ضعف بینایی آنها برگشت‌پذیر باشد."

هزینه عمل فمتولیزیک 

هزینه هر عمل همیشه بخش مهمی برای بیماران بوده است و در واقع یک پارامتر مهم برای‌شان محسوب می‌شود. هزینه عمل فمتولیزیک در مراکز مختلف یکسان نیست و بستگی به موارد مختلف دارد. عواملی که می‌تواند در هزینه این عمل دخیل باشد شامل محل انجام عمل (مراکز تحت پوشش بیمه و دولتی یا مراکز خصوصی)، میزان امکانات موجود، تخصص و تبحر پزشک است. البته که مهم‌ترین آن تخصص و میزان مهارت پزشک است که نقش مهمی در تعیین هزینه دارد. در صورت مطلع شدن از هزینه بهتر است به پزشک موردنظر خود مراجعه کنید و از تمامی شرایط مطلع شوید. 

نحوه مراجعه به پزشک بعد از عمل فمتولیزیک

مراجعه به پزشک برای معاینه چشم بعد از عمل واجب است زیرا جراح می‌بایست شرایط را بررسی و در صورت وجود مشکل آن را کنترل کند. معمولاً پزشکان چند روز بعد عمل و هم‌چنین چند ماه بعد از عمل تجویز می‌کنند که بیمار مراجعه کرده و از سلامت چشم خود اطمینان پیدا کند. البته برخی از افراد به دلیل شرایط حادی که دارند می‌بایست در تعداد دفعات بیشتری مورد معاینه قرار گیرند بنابراین دفعات معاینه می‌تواند با توجه شرایط بیمار متفاوت باشد. 

نحوه شروع فعالیت‌های روزمره بعد از جراحی فمتولیزیک

در روز جراحی: در روز جراحی، محدودیت‌های زیادی وجود دارد. رانندگی، مطالعه، حمام و... کاملاً ممنوع است و می‌بایست احتیاط کامل رفتار شود. 

روز اول: روز اول بعد از عمل جراحی، همچنان رانندگی و مطالعه و حمام آزاد نیست و می‌بایست از ورزش‌های سنگین خودداری کرد. البته انجام کارهای روزانه بلامانع است اما درصورتی‌که به چشم ضربه نزند.

روز دوم: روز دوم از عمل جراحی Femto lasik اوضاع کمی بهتر شده است و استحمام کردن بلامانع است البته درصورتی‌که صابون و شامپو به‌هیچ‌عنوان وارد چشم نشود. لازم است آگاه باشید که همچنان استفاده از عینک آفتابی برای بیرون رفتن و هم چنین خودداری از ورزش و کارهای سنگین لازم است.

عمل فمتولیزیک را با کدام پزشک انجام دهیم؟

عمل‌های لیزیک و یا جراحی‌های مرتبط با چشم، حساس هستند. گاهی اوقات یک اشتباه می‌تواند آسیب‌های زیادی را وارد کند که حتی غیرقابل‌بازگشت است. ازاین‌رو انتخاب پزشک معالج اهمیت پیدا می‌کند و نباید نسبت به انتخاب آن سهل‌انگار بود. اگر قصد انجام جراحی‌های لیزیک را دارید پیشنهاد می‌کنیم تنها پزشکان متخصص و باتجربه را در این حوزه انتخاب کنید. دکتر مریم روشنی از جمله این پزشکانی است که از اعتبار و آوازه زیادی برخوردار است. چرا که افراد معالجه شده توسط ایشان 100 درصد به نتیجه موردنظر خود دست‌یافته‌اند. 

سخن پایانی

عمل فمتولیزیک جز جراحی‌های مدرن محسوب می‌شود که عارضه بسیار کمی دارد و بدون تیغ انجام می‌شود. این روش درمانی مناسب افرادی است که در جراحی چشم از تیغ گریزان هستند. از طرفی نتیجه نهایی فمتولیزیک چشم به دلیل پیشرفته بودن دستگاه بسیار مثبت است و هم چنین افراد از رنج سنی 18 سال می‌توانند از این روش درمانی بهره ببرند. ناگفته نماند که انتخاب پزشک متبحر و هم‌چنین مراقبت‌های بعد از عمل، اهمیت ویژه‌ای دارد و سبب می‌شود جراحی با نتیجه عالی انجام شود.