دانستنی های مهم درباره آستیگمات و روش درمان آن

امروزه به دلایل مختلف بیماری‌های چشم، بسیار شایع شده‌اند. یکی از این بیماری‌های شایع آستیگماتیسم است که به دلیل نرمال نبودن قرنیه به وجود می‌آید. این بیماری ممکن است از بدو تولد با فرد همراه باشد و وی را مجبور به استفاده از عینک کند. داشتن آگاهی از آستیگمات باعث می‌شود که فرد مبتلا از بیماری خود، آگاهی کامل داشته و به نحوه درمان، آشنایی داشته باشد. 

آستیگمات چیست؟

آستیگماتیسم یا کژبینی، یکی از مشکلات عیوب انکساری چشم است که در افراد با رنج‌های سنی مختلف رخ می‌دهد. برخی از افراد این مشکل را به‌صورت مادرزادی و برخی به‌صورت اکتسابی دارند. اغلب مشکل این عارضه به دلیل نرمال نبودن شکل قرنیه است. در حالت نرمال، قرنیه به‌صورت کروی بوده و نور وارد شده به‌صورت مساوی و منظم شکسته می‌شود. در مقابل افرادی که دارای آستیگماتیسم هستند کره چشم آنها به‌اندازه کافی گرد نبوده و به توپ فوتبال آمریکایی شباهت دارد. در نهایت افراد اجسام را به‌صورت مبهم و تار می‌بینند.

عوامل مؤثر در بروز آستیگماتیسم

عارضه کژبینی به گونه‌ای است که هم می‌تواند اکتسابی و هم می‌تواند به‌صورت مادرزادی باشد. افرادی که به‌صورت مادرزادی به این بیماری دچار می‌شوند، تابه‌حال علت آن کشف نشده است. دسته دیگر از افراد که به‌صورت اکتسابی به این عارضه دچار هستند اغلب به دلیل آسیب‌دیدگی چشم، ابتلا به برخی از بیماری‌ها و جراحی‌های خاص است. ناگفته نماند که در برخی از افراد بروز کژبینی به دلیل بیماری به نام قوز قرنیه است. 

علائم آستیگمات چیست؟

علائم کژبینی شامل موارد زیر است:

• خستگی چشم، دوبینی
• سردرد
• تاری یا تحریف دید
• مشکل دید در شب
• حساسیت و سوزش مدام چشم 

افرادی که دارای این علائم هستند احتمال مبتلا بودن به آستیگماتیسم را دارند و به همین خاطر می‌بایست فوراً به متخصص چشم مراجعه کنند. 

انواع آستیگماتیسم

به‌طورکلی آستیگمات را می‌توان به دودسته آستیگمات قرنیه و عدسی تقسیم کرد. در نوع اول که آستیگماتیسم قرنیه نام دارد در اثر نامنظم بودن شکل قرنیه ایجاد می‌شود.

 در نوع دوم که آستیگماتیسم عدسی نام دارد در اثر نامنظم بودن شکل عدسی به وجود می‌آید. هرکدام از انواع Astigmatism میزان تاری متفاوت دارند و همچنین نوع درمان یکسانی هم ندارند. 

روش تشخیص کژبینی

ازآنجایی‌که عارضه کژبینی یا آستیگماتیسم به‌صورت تدریجی ایجاد می‌شود می‌بایست به‌صورت مداوم به پزشک متخصص مراجعه کرد تا شرایط و سلامت چشم‌های خود را بررسی کنید. روش‌های تشخیص کژبینی بسیار متنوع هستند که مهم‌ترین آنها شامل بینایی‌سنجی، استفاده از فروپتر، استفاده از کراتومتر، استفاده از اتورفراکتور و استفاده از ابزار توپوگرافی قرنیه می‌شود.

 باتوجه‌به گفته پزشکان:

"بینایی‌سنجی از جمله معاینه‌های سطحی در تشخیص آستیگماتیسم محسوب می‌شود که افراد در سنین مختلف می‌بایست جهت بررسی چشم و عدم کژبینی به انجام آن بپردازند. البته که پزشکان چشم به‌راحتی می‌توانند با انجام این تست متوجه عدم آستیگمات بودن یا نبودن چشم شوند. "

آزمایش بینایی‌سنجی

بینایی‌سنجی به‌گونه‌ای است که پزشک معالج، شما را به فاصله تعیین شده از یک تابلو قرار می‌دهد و از شما می‌خواهد حروف موجود بر روی تابلو را بخوانید. این کار را همه ما در کودکی و در ابتدای ورود به ابتدایی انجام داده‌ایم و از آشنایی تقریبی برخوردار هستیم. آزمایش بیناسنجی به علت ارزیابی میزان قدرت دید شما و همچنین نمره آستیگمات چشم صورت می‌گیرد. 

روش فوروپتر چیست؟

فوروپتر، دستگاهی است که به یک مانیتور متصل است و از دقت بسیار بالایی برخوردار است. این دستگاه در عرض چند دقیقه تمامی مشخصات چشم را نمایش می‌دهد و مشخص می‌کند که شرایط بیمار در کژبینی به چه صورت است. 

روش کراتومتر چیست؟

کراتومتر، دستگاهی پیشرفته است که کاربردهای متعدد دارد. این دستگاه برای اندازه‌گیری درجه آستیگماتیسم چشم، میزان خمیدگی بخش قدامی قرنیه و ارزیابی زوایای مختلف مورداستفاده قرار می‌گیرد. 

استفاده دیگر این دستگاه در بعد از جراحی است که پزشک با استفاده از آن، لنز مناسب را برای بیمار تجویز می‌کند. 

روش اتورفراکتور چیست؟

اتورفراکتور، دستگاهی دیگر در حوزه ارزیابی چشم است که به چشم نوری را می‌تاباند و سپس نور بازتاب شده را مورد ارزیابی قرار می‌دهد. با استفاده از بررسی‌های این دستگاه، پزشک لنز یا عینک مناسب با بیمار را تجویز می‌کند. 

روش‌های جلوگیری از آستیگماتیسم

دغدغه جلوگیری از این عارضه در افراد مختلف وجود دارد اما طبق بررسی‌های انجام شده متأسفانه تا به امروز هیچ روشی وجود ندارد که بتوان از مبتلا شدن به کژبینی جلوگیری کرد. 

چه افرادی بیشتر در معرض آستیگمات هستند؟

از نظر مقدار سن، هیچ برتری وجود ندارد و همه افراد چه کودکان و چه بزرگسالان هر دو به یک اندازه در خطر ابتلا هستند. افرادی که دارای سابقه خانوادگی در ضعف بینایی، زخم یا نازک شدن قرنیه، نزدیک‌بینی شدید، دوربینی شدید و سابقه انجام برخی از جراحی‌های خاص را دارند در خطر بیشتری نسبت به افراد دیگر هستند.

علل آستیگمات

تا به امروز بررسی‌های مختلفی بر روی عارضه آستیگماتیسم انجام شده است اما متأسفانه دلیل آن به‌طور قطعی مشخص نیست. طبق تحقیقات برخی از افراد به‌صورت مادرزادی این عارضه را تجربه می‌کنند و برخی دیگر به علت آسیب‌های چشمی و یا جراحی‌های دیگر که انجام داده‌اند دچار می‌شوند. به هر صورت می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که به طور قطعی نیز تأیید نشده‌اند. 

نشانه‌های آستیگمات

آستیگماتیسم همانند هر عارضه دیگری دارای نشانه‌هایی است که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم‌:

• تار دیدن نوشته‌های ریز و دشواری در خواندن 
• دشواری در دیدن اجسام و اشیا دور و نزدیک 
• احساس خستگی در چشم‌ها و داشتن سردرد 
• فشار زیاد چشم و دوبینی

آستیگمات در چشم کودکان

بسیاری از نوزادان در بدو تولد مشکل آستیگماتیسم را تجربه می‌کنند اما پس از مدتی این عارضه از بین می‌رود. عدم تشخیص به‌موقع و شناسایی این عارضه در کودکان می‌تواند باعث اختلال در یادگیری شود. به همین خاطر است که تاکید می‌شود فرزندان خود را از شش ماهگی تحت‌نظر پزشک چشم قرار دهید تا شرایط و سلامت چشم وی مورد بررسی قرار گیرد. 

والدینی که به‌سلامت چشم کودکان خود توجه نمی‌کنند علاوه بر اختلال در یادگیری، آنها را با عارضه‌های بزرگ‌تری درگیر می‌کنند که درمان آنها بسیار سخت‌تر است. 

راه‌های درمان آستیگماتیسم چشم

درمان‌های آستیگماتیسم چشم شامل سه دسته خانگی، گیاهی و پزشکی می‌شود. حال فرد باتوجه‌به شرایطی که دارد مشخص می‌کند که کدام روش درمانی باتوجه‌به وضعیت او می‌تواند مناسب باشد. در درمان پزشکی اغلب جراحی یا استفاده از لنز و عینک صورت می‌گیرد. اگر فرد در وضعیت نامناسبی باشد و درجه چشم او بسیار بالا باشد قطعاً جراحی روش درمانی مناسبی است. در غیر این صورت استفاده از لنز یا عینک تجویز می‌شود. 

درمان‌های گیاهی برای دسته‌ای از افراد است که بیماری آنها در شدت پایینی قرار دارد و یا در کنار روش درمانی دیگر قصد دارند از آن استفاده کنند. در روش گیاهی از سرمه کافوری، داروی شافیه و داروی بلغم زدا استفاده می‌شود. در نهایت درمان‌های خانگی مرتبط با ورزش‌های مرتبط است که تا حد زیادی می‌تواند تأثیرپذیر باشد.

برای آستیگماتیسم‌های بالا چه راه حلی وجود دارد؟

چنانچه چشم شما از آستیگماتیسم بالایی برخوردار باشد بی‌شک انجام عمل لیزری کار اشتباهی خواهد بود. شاید با خود بپرسید که چه راه‌حل دیگری به جز جراحی وجود دارد که برای افراد با شدت بالا پاسخگو باشد؟ خوشبختانه با پیشرفت تکنولوژی و علم پزشکی لنزهایی به نام لنز اسکلرال طراحی شده که می‌تواند مشکل این دسته از افراد را رفع کند. 

هم چنین افرادی که به علت قوز قرنیه و بیماری‌های دیگر قادر به انجام عمل‌های لیزری نیستند می‌توانند از لنز اسکلرال بهره ببرند. 

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر از دسته افرادی هستید که در زندگی و کارهای روزانه خود دوبینی، تاربینی، سردرد و دیگر علائم آستیگماتیسم را زیاد احساس می‌کنید در اولین فرصت می‌بایست به پزشک متخصص چشم مراجعه کنید. 

عوارض لیزیک آستیگماتیسم چشم

دغدغه بسیاری از افراد، عوارض لیزیک آستیگماتیسم چشم است. به‌طورکلی لیزیک آستیگمات چشم تنها برای برخی از افراد دارای عوارض است. این عوارض شامل خشکی چشم، تاری موقت، هاله بینی و دوبینی می‌شود که بعد از مدتی خودبه‌خود و با رعایت برخی از مراقبت‌ها از بین می‌رود.

انواع جراحی برای آستیگماتیسم

Astigmatism یک عارضه شایع است که در افراد زیادی رخ می‌دهد. یکی از روش‌های رهایی از این عارضه انجام جراحی است؛ جراحی‌های مختلفی در خصوص بهبود کژبینی انجام می‌شود که برخی از آنها شامل عمل لیزیک و پی آر کی است. 

هر شخص باتوجه‌به میزان شدت بیماری و شرایطی که دارد یک نوع جراحی را به‌منظور درمان انجام می‌دهد. 

درمان آستیگمات همزمان با عمل آب مروارید

گاهی اوقات، افراد دچار به آستیگمات چشمی، آب مروارید نیز دارند. آب مروارید بیماری است که قرنیه چشم را کدر می کند و با جراحی می توان آن را درمان کرد. اما اگر فردی که هم دچار آستیگماتیسم است و هم کاتاراکت دارد بخواهد جراحی انجام دهد، بهترین راه برای او، درمان آستیگمات همزمان با عمل آب مروارید است. در این حالت، پزشک با استفاده از روش های مختلف و با توجه به نمره آستیگمات چشم فرد جراحی را انجام می دهد.

هزینه عمل برای چشم آستیگمات

بزرگ‌ترین دغدغه برای افرادی که قصد دارند عمل آستیگمات را انجام دهند مرتبط با میزان هزینه‌ها است. باید شما را آگاه کنیم که علاوه بر هزینه عمل، هزینه آزمایش‌های قبل و بعد از عمل و همچنین معاینات هم وجود دارد. قیمت نهایی و کلی در این روند درمانی کاملاً بستگی به شرایط و پارامترهای مختلف دارد. به‌طور مثال تجربه و مهارت پزشک، ابزارهای استفاده شده، مکان جراحی و ... می‌توانند در تعیین هزینه دخیل باشند.

 به یاد داشته باشید که به‌هیچ‌عنوان و تحت هیچ شرایطی کیفیت را فدای قیمت نکنید چرا که عمل چشم از حساسیت زیادی برخوردار است و کوچک‌ترین صدمه می‌تواند مشکلات متعددی را ایجاد کند. به‌منظور آگاهی از هزینه عمل برای چشم آستیگمات می‌توانید به پزشک موردنظر خود مراجعه کنید و هزینه مراحل مختلف را باتوجه‌به شرایط جویا شوید. 

بهترین پزشک برای آستیگماتیسم چشم

ازآنجایی‌که چشم حساس‌ترین اندام محسوب می‌شود بنابراین انتخاب پزشک برای انجام عمل بسیار حیاتی و مهم است. در انتخاب پزشک می‌بایست به تجربه و تبحر وی توجه ویژه‌ای داشت. پزشکانی که تجربه بیشتر دارند بی‌شک بهتر می‌توانند شرایط عمل را موفقیت‌آمیز رقم بزنند. دکتر مریم روشنی از جمله جراحان موفق و باتجربه در کشور است که عمل‌های آستیگماتیسم بسیار موفق عمل کرده است. سپردن درمان به دست ایشان بی‌شک نتایج بسیار مثبتی را خواهد داشت. 

سخن پایانی

عارضه‌های چشمی در طول زمان می‌توانند خطرات جدی ایجاد کنند ازاین‌رو رسیدگی و معاینه‌های پی‌درپی نه تنها لازم بلکه ضروری است. افرادی که علائمی چون سردرد، تاری دید و ... را دارند می‌بایست با یک پزشک معالج در میان بگذارند و از سلامت چشم خود اطمینان پیدا کنند. آستیگماتیسم همانند دیگر عارضه‌های چشمی درمان دارد و در سنین مختلف، قابل‌کنترل است.