همه چیز درباره التهاب چشم (یوئیت)؛ از علت تا درمان
چشم از جمله حساس‌ترین اندام‌های بدن محسوب می‌شود که مراقبت‌های ویژه‌ای دارد. در صورت عدم مراقبت، ممکن است با بیماری‌هایی مانند التهاب چشم روبرو شود. بیماری التهاب چشم، از جمله بیماری‌های بسیار رایج است که عدم آگاهی از آن می‌تواند مشکلات جدی را برای فرد ایجاد کند.
خواندن این مقاله به شما کمک می‌کند تا در چنین شرایطی بتوانید به‌سرعت بیماری خود را تشخیص دهید و به پزشک معالج مراجعه کنید بنابراین برای دریافت اطلاعات بیشتر از بیماری التهاب چشم در ادامه با ما باشید.
التهاب چشم چیست؟
التهاب چشم در پاسخ به عفونت، آلرژی، اختلالات خودایمنی، تحریک، آسیب یا ضربه به چشم‌ها، پلک‌ها یا بافت‌های اطراف رخ می‌دهد. بسته به علت التهاب، قسمت‌های مختلف چشم ممکن است تحت‌تأثیر قرار گیرد. التهاب چشم شایع بوده و در هر سنی ممکن است رخ دهد.
طبق نظر متخصصان:
"التهاب چشم، از بیماری‌هایی است که می‌تواند سلامت چشمان شما را به خطر بیاندازد و یک تهدید برای بینایی شما است. بیماری التهاب چشم، در هر سنی اتفاق می‌افتد و علت آن پاسخ چشم به: عفونت، ضربه، گرد و غبار، اختلالات خود ایمنی و ... باشد."
نشانه‌های التهاب چشم حاد
نشانه و علائمی که در التهاب چشم دیده می‌شود شامل قرمزی، درد، حساسیت به نور مشکل در باز کردن پلک و احساس وجود جسم خارجی در چشم می‌شود. لازم نیست همه این علائم در یک شخص وجود داشته باشد که نشان دهد وی دارای التهاب چشمی حاد است؛ بلکه وجود برخی از آنها کافی بوده تا نشان دهد فرد دارای این بیماری چشمی است.
ورم ملتحمه چشم ویروسی چیست؟
ورم ملتحمه ویروسی یکی از انواع چشم صورتی است و به چشم صورتی اشاره دارد که توسط یک ویروس ایجاد می‌شود. این ورم از گروه ویروس‌هایی که باعث سرماخوردگی می‌شوند. انواع دیگر چشم صورتی عبارت‌اند از:
- ورم ملتحمه باکتریایی
- ملتحمه آلرژیک
ورم ملتحمه ویروسی بسیار مسری است؛ بیشتر ویروس‌هایی که باعث ورم ملتحمه می‌شوند از طریق تماس دست به چشم توسط دست‌ها یا اشیاء آلوده به ویروس عفونی پخش می‌شوند.
ورم ملتحمه چشم باکتریایی چیست؟
زمانی که باکتری وارد چشم و یا اطراف چشم شود به‌سرعت شروع به پیش‌روی می‌کند و سبب ایجاد عفونت می‌شود. علائم این ورم شامل سرخی در بخش سفیدی چشم، ترشحات سفید یا خاکستری از چشم، درد خفیف و تورم پلک بالایی که باعث افتادگی پلک‌ها است، می‌شود.
عوارض التهاب چشم
کراتیت یا التهاب چشم می‌تواند جز بیماری‌های جدی باشد و در صورت عدم درمان ممکن است باعث از دست دادن بینایی یا کوری شود. این بیماری معمولاً در صورت تشخیص زودهنگام قابل‌درمان است و چندان نگران‌کننده نیست.
عوارض می‌تواند شامل اسکار دائمی، زخم روی قرنیه یا آب سیاه باشد. این وضعیتی است که فشار داخل چشم می‌تواند باعث مشکلات بینایی شود.
اگر فردی علائم کراتیت را داشته باشد باید به پزشک یا چشم‌پزشک مراجعه کند تا فوراً مراقبت‌ها و درمان‌های موردنیاز آغاز شود.
انواع التهاب چشم
التهاب چشم، انواع مختلفی دارد که در ادامه به انواع آنها اشاره می‌کنیم.
اپی اسکلریت
اپی اسکلریت، یک بیماری التهابی است که بر بافت اپی اسکلر بین ملتحمه و صلبیه (قسمت سفید چشم) تأثیر می‌گذارد. ظاهر قرمز ناشی از این عارضه شبیه ورم ملتحمه به نظر می‌رسد، اما ترشحی وجود ندارد.
توکسوپلاسموز
توکسوپلاسموز، عفونتی است که توسط یک انگل تک سلولی به نام توکسوپلاسما گوندی ایجاد می‌شود. درحالی‌که این انگل در سراسر جهان یافت می‌شود. تشخیص توکسوپلاسموز معمولاً با آزمایش سرولوژیک انجام می‌شود. آزمایشی که ایمونوگلوبولین را اندازه‌گیری می‌کنند برای تعیین اینکه آیا فرد آلوده شده است یا خیر.
بسیاری از موارد توکسوپلاسموز مادرزادی را می‌توان با دارو درمان کرد. حتی کودکانی که در بدو تولد دچار عفونت‌های شدید شده‌اند، اگر زود تشخیص داده و درمان شوند، ممکن است هرگز علائم آسیب طولانی‌مدت شدید را نداشته باشند. تأخیر در تشخیص و درمان می‌تواند سبب آسیب‌های زیادی شود.
اسکلریت
اسکلریت، یک بیماری چشمی نسبتاً جدی است که در صورت عدم درمان می‌تواند باعث مشکلات طولانی مدت بینایی شود. از این‌رو این بیماری می‌بایست کاملاً جدی گرفته شود.
علائم آن شامل درد، قرمزی، حساسیت به نور است؛ اسکلریت با اختلالات خودایمنی مانند آرتریت روماتوئید و لوپوس مرتبط است. این وضعیت را می‌توان با داروهای استروئیدی درمان کرد، بااین‌حال، مهم است که به سرعت به پزشک معالج خود مراجعه کنید. اسکلریت را می‌توان با استفاده از لامپ شکاف نیز تشخیص داد.
یووئیت (التهاب لایه میانی چشم)
التهاب Uvea، معمولاً به طور ناگهانی ظاهر می‌شود و به سرعت ایجاد خواهد شد. این امر می‌تواند نتیجه آسیب چشم باشد یا ممکن است در ارتباط با سایر اختلالات التهابی یا خودایمنی رخ دهد. علائم یووئیت شامل قرمزی، درد و تاری دید در یک یا هر دو چشم است؛ برخی از افراد ممکن است شناورها را ببینند یا کاهش بینایی را تجربه کنند.
اگر هر یک از علائم و نشانه‌های هشداردهنده یووئیت را دارید، در اسرع وقت به اپتومتریست خود مراجعه کنید.
کراتیت
استفاده طولانی مدت از لنزهای تماسی یا عدم رعایت اصول بهداشتی می‌تواند منجر به کراتیت یا التهاب چشم شود. همچنین ممکن است در نتیجه آسیب جزئی به قرنیه رخ دهد. التهاب چشم می‌تواند چشمان شما را قرمز و آبریز کند؛ همچنین باعث درد، حساسیت به نور، احساس شن در چشم یا تاری دید شود. اگر متوجه هر یک از این علائم شدید، باید فوراً به چشم‌پزشک مراجعه کنید، زیرا در صورت عدم درمان، می‌تواند عوارضی ایجاد کند. اپتومتریست شما معمولاً از یک لامپ شکاف برای بررسی علائم این التهاب چشم شما استفاده می‌کند.
التهاب ملتحمه (کنژنکتیویت) چیست؟
کانژونکتیویت، التهاب یا عفونت غشای شفاف (ملتحمه) است که پلک و قسمت سفید کره چشم شما را می‌پوشاند. هنگامی که رگ‌های خونی کوچک در ملتحمه ملتهب می‌شوند، بیشتر قابل‌مشاهده هستند. این همان چیزی است که باعث می‌شود سفیدی چشم شما قرمز یا صورتی به نظر برسد.
چشم صورتی معمولاً در اثر عفونت باکتریایی یا ویروسی ایجاد می‌شود. اگرچه چشم صورتی می‌تواند تحریک‌کننده باشد و به ندرت بینایی شما را تحت‌تأثیر قرار دهد. درمان‌ها می‌توانند به کاهش ناراحتی چشم صورتی کمک کنند. ازآنجایی‌که چشم صورتی می‌تواند مسری باشد، تشخیص و درمان به‌موقع می‌تواند به محدودکردن گسترش آن کمک کند.
علائم التهاب ملتحمه
شایع‌ترین علائم التهاب ملتحمه عبارت‌اند از:
- قرمزی چشم
- خارش در یک یا هر دو چشم
- احساس شن در یک یا هر دو چشم
- ترشح در یک یا هر دو چشم
- درمان التهاب ملتحمه چشم
التهاب قرنیه چشم (کراتیت) چیست؟
کراتیت، یک التهاب چشم دردناک است؛ این التهاب می‌تواند ناشی از عفونت یا آسیب باشد. انواع مختلفی از التهاب چشم وجود دارد و هر نوع به درمان متفاوتی نیاز دارد. از آنجایی که چشم بسیار حساس است، راه‌های مختلفی برای محافظت از خود در برابر آسیب دارد؛ پلک چشم را می‌پوشاند، اشک و مایع از آن در برابر عفونت محافظت می‌کند. قرنیه خارجی‌ترین لایه چشم است و مانعی در برابر آلودگی، میکروب‌ها و بیماری‌ها ایجاد می‌کند.
ازآنجایی‌که قرنیه یکی از اولین خطوط دفاعی است، ممکن است تحریک شده و ملتهب شود که این به‌عنوان التهاب چشم شناخته می‌شود.
علائم التهاب قرنیه چشم
درد در چشم، علامت اصلی التهاب چشم است. از آنجایی که قرنیه بخشی از چشم است که به تمرکز بینایی کمک می‌کند، ممکن است دید تار شود.
همچنین ممکن است شخصی احساس کند که چیزی در چشم خود دارد، حتی اگر نداشته باشد. چشم همچنین می‌تواند قرمز به نظر برسد و ممکن است مقداری ترشح داشته باشد.
فرد مبتلا به التهاب چشم ممکن است به نور حساس باشد که به فتوفوبیا معروف است. آنها ممکن است دوست نداشته باشند به سمت نور نگاه کنند.
درمان التهاب قرنیه چشم
التهاب قرنیه چشم با توجه به منشائی که دارد کاملاً متفاوت است.
- در کراتیت باکتریایی بسته به میزان شدتی که دارد، پزشک قطره‌های چشمی آنتی ضدباکتری و آنتی‌بیوتیک خوراکی تجویز می‌کند.
- در نوع قارچی از داروهای ضدقارچ استفاده می‌شود.
- در نوع ویروسی از داروهای ضدویروسی استفاده می‌شود.
قطره‌های چشمی که برای درمان التهاب چشم استفاده می‌شوند، به شرح زیر هستند:
- قطره سیپلکس
- قطره پرکورد
- قطره کتورولاک
- قطره باکتی ماید
- قطره سینا تی یرز
- قطره بتازونیت
- قطره فلوکورت
- قطره تیرلوز
- قطره نپافناک
- هیدروکورتیزون
- لیپوزیک
علائم التهاب چشم
علائم التهاب چشم در هر فرد می‌تواند متفاوت باشد، به طور مثال فردی می‌تواند دارای علائمی باشد که در فرد دیگر مبتلا به این بیماری وجود نداشته باشد. به‌طورکلی این علائم عبارت‌اند از:
- قادر نبودن به بازکردن چشم
- ریزش اشک
- ترشحات چشمی
- حساس شدن چشم به نور
- تغییرات در دید
- درد و خارش
- قرمزی و تورم چشم
علل التهاب چشم
طبق بررسی‌های انجام شده التهاب چشم در افراد مختلف به دلایل متفاوتی به وجود می‌آید که در ادامه به علل مختلف التهاب چشم اشاره کردیم.
آسیب
آسیب به چشم یکی از دلایلی است که سبب به وجود آمدن التهاب در چشم می‌شود. خراش برداشتن یا صدمه دیدن قرنیه سبب می‌شود قرنیه به‌راحتی عفونت کند و در نهایت سبب ایجاد مشکلات چشمی از دسته التهاب چشم شود.
لنزهای تماسی
لنزهای تماسی گاهی دارای باکتری یا قارچ و انگل هستند که به‌محض قرارگرفتن بر روی چشم به قرنیه منتقل می‌شوند.
آلرژی های چشمی
آلرژی‌های جسمی می‌توانند با خود خارش و التهاب چشم به وجود آورند که رعایت نکردن مراقبت‌ها باعث صدمه رساندن به چشم می‌شود.
ویروس
با انتقال ویروس به داخل چشم امکان ابتلا به التهاب چشمی وجود دارد.
باکتری
باکتری‌ها می‌توانند از روش‌های مختلف به چشم منتقل شوند و در نهایت سبب ایجاد بیماری‌های چشمی شوند.
آب آلوده
شنا در آب آلوده و یا شستن چشم‌ها با کمک آب آلوده می‌تواند سبب التهاب چشم و در نهایت بیماری‌های چشمی باشد.
بیشتر بخوانید: ورم پلک کودکان
درمان‌های خانگی التهاب چشم
حساس بودن چشم سبب شده است که آسیب‌پذیری بیشتری داشته باشد؛ ازاین‌رو نیاز به مراقبت‌ها و آگاهی بیشتری دارد. از طرفی در صورت التهاب چشم می‌توان از درمان‌های خانگی در صورت شدید نبودن استفاده کرد که در ادامه به آنها می‌پردازیم.
- استفاده از چای کیسه‌ای بر روی چشم
- استفاده از آب نمک
- عدم استفاده از لنز
- دور بودن از فضای آلوده
- استفاده از خیار روی چشم
- شستن مدام دست‌ها
- استفاده از سیب و سیب‌زمینی بر روی چشم
راه‌های تشخیص التهاب چشم
راه‌های تشخیص این بیماری به شرح زیر است:
- چشم پزشک چشم را معاینه می‌کند و در مورد آنچه که ممکن است باعث کراتیت شده باشد سؤالاتی می‌پرسد.
- پزشک ممکن است کراتیت باکتریایی یا قارچی را با برداشتن یک خراش کوچک از قرنیه برای ارسال به آزمایشگاه انجام دهد.
- کراتیت ویروسی نیازی به آزمایش آزمایشگاهی ندارد، اما پزشک اطلاعاتی در مورد سابقه پزشکی فرد می‌خواهد.
- کراتیت انگلی ممکن است نیاز به معاینه دقیق‌تری از چشم داشته باشد تا پزشک بتواند انگل ایجاد کننده این بیماری را ببیند.
پیشگیری از التهاب چشم
افراد می‌توانند با روش‌های زیر به پیشگیری از کراتیت یا التهاب چشم کمک کنند:
- پیروی از توصیه چشم‌پزشک خود در مورد نحوه پوشیدن، تعویض، نگهداری و تمیز کردن لنزهای تماسی
- شستن و خشک‌کردن دست‌ها با آب و صابون قبل از دست زدن به چشم‌ها یا لنزهای تماسی
- اجتناب از خوابیدن با لنزهای تماسی
- دورنگه داشتن آب از لنزهای تماسی، مانند هنگام دوش گرفتن یا شنا
- تمیزکردن لنزهای تماسی با محلول لنز
توجه داشته باشید که به‌طور منظم به چشم‌پزشک مراجعه کنید و با هر علائمی که نگران‌کننده است با آنها تماس بگیرید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
برخی از بیماری‌های چشمی می‌توانند عارضه و خطرات زیادی داشته باشند؛ ازاین‌رو لازم است که علائم را جدی گرفت. در صورت دیدن هر یک از علائم قرمزی، التهاب چشم، درد و... چه در کودکان و چه در بزرگسالان می‌بایست فوراً به پزشک مراجعه کرد. چرا که در صورت تشخیص بیماری، پزشک معالج شروع به درمان می‌کند و احتمال درمان به این صورت افزایش پیدا می‌کند.
سخن پایانی
همان‌طور که در این مقاله به آن پرداختیم بیماری التهاب چشمی می‌توانند بسیار آسیب‌زننده باشند. ازاین‌رو به‌منظور جلوگیری از مبتلا شدن به این بیماری‌ها می‌بایست هر شش ماه یک‌بار به پزشک متخصص چشم مراجعه کرد تا معاینه‌های موردنیاز صورت گیرد و در صورت دیدن علائم، درمان‌های لازم تجویز گردد. فراموش نکنید که علائمی همچون قرمزی، درد، خارش، التهاب‌های چشم و ... را کوتاه نشمارید و سریعاً در اولین فرصت به متخصص چشم مراجعه کنید.
