بازگشت
هر آنچه که باید درباره عفونت چشم و درمان آن بدانید.
آنچه می‌خوانید :
خارش چشم‌ها یا تغییر رنگ آن، به‌صورتی می‌تواند هشداری برای احتمال عفونت چشم باشد؛ البته عفونت چشم می‌تواند علائم و نشانه‌های مختلفی داشته باشد و این بستگی به میزان التهاب و اینکه کدام قسمت چشم درگیر شده است، دارد. به‌طور‌کلی پلک، قرنیه و ملتحمه چشم، از بخش‌هایی هستند که بیشتر در معرض عفونت قرار می‌گیرند. در ادامه به بررسی کامل عفونت چشم، علت‌ها و علائم آن می‌پردازیم.
طبق نظر پزشکان متخصص چشم:
"عفونت چشم، در اثر حمله باکتری‌ها، ویروس‌ها یا قارچ‌ها به بخشی از چشم یا نواحی اطراف آن ایجاد می‌شود. اغلب عفونت‌های چشم با درمان‌های ساده از بین نمی‌رود و نیاز به مداخلات پزشکی دارد."
انواع عفونت چشم
دلایل مختلف برای عفونت چشم وجود دارد که در ادامه به بررسی هریک از این موارد می‌پردازیم:
التهاب ملتحمه یا قرمزی چشم
التهاب یا ورم ملتحمه یا همان چشم صورتی، توسط باکتری یا ویروس ایجاد می‌شود و باعث تغییر رنگ چشم خواهد شد. این بیماری ممکن است در اثر یک واکنش آلرژیک یا محرک ایجاد شود.
التهاب قرنیه قارچی
التهاب قارچی چشم، در صورت بی‌توجهی به درمان می‌تواند مشکلی جدی باشد؛ پس نیازبه بررسی فوری توسط پزشک دارد. عفونت قارچی چشم معمولاً پس از آسیب براثر یک اتفاق مثل وارد شدن شی به داخل چشم ایجاد می‌شود.
التهاب قرنیه آکانتامبا
التهاب یا تورم قرنیه، شایع‌ترین بیماری قرنیه است که معمولاً نیز با عفونت همراه می‌شود؛ در مواردی که التهاب قرنیه غیرعفونی رخ می‌دهد، آسیب جزئی و در نتیجه آسیب‌های معمولی مثل تماس چشم با لنز آلوده رخ می‌دهد. قرمزی چشم، درد، تاری دید و حساسیت به نور از علائم التهاب قرنیه است.
تراخم
تراخوم یا تراکوما، نوعی عفونت باکتریایی چشم است که هر دو چشم را درگیر کرده و به‌شدت مسری است. علائم این بیماری معمولاً در طی چند روز پس از قرار گرفتن در معرض این باکتری نمایان می‌شود. از مهم‌ترین علائم می‌توانیم به خارش خفیف، تحریک و ترشحات عفونی چشم اشاره کنیم.
نکته قابل توجه در این بیماری این‌است‌که، احتمال نابینایی و ضعف شدید در بینایی در اثر ابتلا این بیماری به‌شدت بالا است. البته اگر درمان به‌موقع انجام شود، می‌توان از نابینایی پیشگیری کرد.
داکریوسیستیت
داکریوسیستیت یا داکریوسیست ایتیس، نوعی عفونت چشم است که کیسه‌های اشکی چشم را درگیر می‌کند. کیسه‌های اشکی وظیفه تولید اشک و پاک‌سازی و شستشوی چشم را برعهده دارند؛ بنابراین وقتی غدد نتوانند به‌درستی کار خود را انجام دهند، عوارض بسیاری برای چشم ایجاد می‌کند. این بیماری علت‌های بسیار زیادی دارد و در نوزادان و زنان بالای ۵۰ سال شایع‌تر است.
آندوفتالمیت
آندوفتالمیت، عفونت داخل کره چشم است که در اثر تهاجم مقدار زیادی باکتری یا قارچ ایجاد می‌شود. اغلب، این عفونت در نتیجه باکتری‌ها و با علائم بسیار حاد مشاهده می‌شود؛ این عفونت باید خیلی سریع درمان شود، درغیراین‌صورت احتمال نابینایی وجود دارد. این عفونت چشم، از عوارض آسیب‌های جدی چشم است.
گل مژه
گل مژه، یک عفونت بسیار شایع است که در نتیجه آن، برآمدگی حساس و قرمز رنگ در لبه پلک ایجاد می‌شود. علت گل مژه انسداد غدد چربی پلک است که منجربه عفونت باکتریایی می‌شود. اغلب عفونت گل مژه با درمان‌های خانگی از بین می‌رود.
بلفاریت
بلفاریت، به التهاب پوست پلک چشم گفته می‌شود. این عفونت معمولاً خط مژه و کمی بالاتر از آن روی پلک چشم را درگیر می‌کند و اغلب در هر دو چشم مشاهده می‌شود. علت این بیماری انسداد غدد روغنی پایه مژه‌ها شناخته می‌شود. در نتیجه این اختلال رنگ چشم‌ها به قرمز تغییر کرده و علائمی مانند خارش، ورم و حساسیت به نور نیز مشاهده می‌شود.
سلولیت مجاری
این بیماری، نوعی عفونت باکتریایی است که در نتیجه عفونت و التهاب چشم بروز می‌کند. سلولیت مجاری باید به‌سرعت درمان شود، زیرا ممکن است خطرناک باشد و یا به‌مشکلی دائمی مبدل شود.
مجرای اشک مسدود
در این نوع عفونت چشم، مجاری اشکی مسدود شده که در نتیجه آن مسیر تخلیه اشک به بینی به‌طورجزئی یا کامل مسدود شده است؛ بنابراین امکان تخلیه اشک چشم وجود ندارد. این بیماری در نوزادان شایع است و تقریباً ۶۰ درصد از نوزادان به‌این بیماری دچار می‌شوند. البته انسداد مجاری اشک در نوزادان معمولاً خود‌به‌خود برطرف خواهد شد؛ اما بزرگسالانی که به این بیماری مبتلا هستند باید برای درمان به پزشک مراجعه کنند.
کراتیت
کراتیت، به التهاب قرنیه توسط باکتری‌ها، ویروس و یا انگل‌های موجود در آب گفته می‌شود. این مشکل در افرادی که از لنزهای تماسی استفاده می‌کنند شایع‌تر است؛ به‌همین‌جهت توصیه می‌شود افرادی که از لنزهای تماسی استفاده می‌کنند، نکات ایمنی را رعایت نمایند.
التهاب لایه میانی چشم یا uvea
این بیماری با التهاب لایه میانی چشم مرتبط است، معمولاً در اثر اختلالات خودایمنی و آرتریت لوپوس ایجاد می‌شود.
سلولیت اوربیتال
در صورتی که بافت نرم و چرب داخل حفره چشم دچار عفونت شود، سلولیت اربیتال رخ داده است. این بیماری مسری نیست، اما باید فوراً برای درمان آن به پزشک مراجعه کنید؛ زیرا ممکن است در صورت عدم درمان به‌موقع، عوارض خطرناکی برای بیمار ایجاد شود و حتی به نابینایی یا مرگ بیانجامد.
علائم عفونت چشم
عفونت چشم ممکن است یکی از چشم‌ها یا هر دو را درگیر کند. بسته به میزان التهاب و قسمت درگیر به عفونت، علائم مختلفی ایجاد می‌شود که مهم‌ترین علایم عبارتند از:
- احساس درد یا ناراحتی در چشم
- خارش چشم
- احساس اینکه چیزی در چشم گیر کرده است
- حساسیت به نور
- سوزش
- لمس توده‌های کوچک دردناک، زیر پلک یا پایه مژه‌ها
- ریزش اشک بدون توقف
وقتی عفونت چشم پیشرفت می‌کند، ممکن است بیمار علائم زیر را تجربه کند:
- ترشحات زرد و سبز از چشم
- تغییر رنگ سفیدی چشم به صورتی
- تورم پلک‌ها و تغییر رنگ آن‌ها به قرمز یا بنفش
- تاری دید
علت عفونت چشم
از مهم‌ترین علل عفونت می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
انتقال از مادر به کودک
یکی‌ازموارد عفونت چشم در کودکان، انتقال ویروس یا باکتری در رحم و از طریق مادر است. وقتی مادر در طی رابطه جنسی به ویروس یا باکتری مبتلا شود، می‌تواند این را به جنین منتقل کند.
ویروس تبخال
دربرخی‌موارد، علت عفونت ویروس تبخال است؛ ایجاد تبخال روی لب یا اطراف دهان می‌تواند احتمال عفونت چشم را افزایش دهد.
لنزهای تماسی
یکی از مهم‌ترین علل عفونت چشم، استفاده نادرست از لنزهای تماسی است. این لنزها می‌توانند به‌راحتی باکتری و ویروس را وارد چشم‌ها کنند. برای جلوگیری از عفونت، قبل و بعد از استفاده از لنز، آن‌ها را ضدعفونی کنید.
قارچ فوزاریوم
یکی از علل عفونت، قارچ فوزاریوم است؛ این قارچ از طرق مختلفی وارد چشم می‌شود و باعث عفونت آن خواهد شد.
آلرژی
عفونت چشم، در افراد مبتلا به آلرژی و حساسیت چشمی بسیار بیشتر است. در برخی موارد ورود گرد و غبار، دود و غیره می‌تواند باعث عفونت شود.
تماس با مواد شیمیایی
کار با مواد شیمیایی می‌تواند تاثیرات منفی و احتمال عفونت چشم را افزایش دهد؛ برای جلوگیری از این مورد، در طی کار با مواد شیمیایی از محافظ چشم مناسب استفاده کنید.
قرار گرفتن در معرض جسم خارجی
تماس اشیای آلوده یا ورود گرد و غبار به داخل چشم، می‌تواند خطر عفونت چشم را افزایش دهد.
جراحات چشمی
جراحت چشم و آسیب‌های خارجی، می‌تواند احتمال انتقال ویروس واقعی را افزایش داده و موجب عفونت شود.
عفونت چشم در کودکان
قرمزی، تورم پلک‌ها و ترشحات چشمی، از علائم عفونت چشم در کودکان و نوزادان به‌شمار می‌رود. از آن‌جایی‌که کودکان عادت بیشتری برای تماس دست آلوده با چشم‌ها دارند، احتمالاً بیشتر هم در معرض عفونت چشم قرار می‌گیرند. عفونت چشم کودکان ممکن است به‌دلیل درگیری با باکتری‌ها، قارچ‌ها و ویروس‌ها ایجاد شود. در صورت بروز هریک‌از علائم عفونت، در اولین فرصت به متخصص چشم مراجعه کنید.
عوارض عفونت چشم
عوارض عفونت چشم، بسته به نوع عفونت متفاوت خواهد بود؛ عفونت طولانی مدت در اثر بی‌توجهی به‌درمان و استفاده از روش‌های نامناسب برای درمان، می‌تواند عوارض خطرناکی مثل ایجاد اسکار و زخم به‌شکل آبسه یا حتی نابینایی را به‌دنبال داشته باشد. این بیماری می‌توانند خطراتی را برای حیات نیز در پی داشته باشد.
پیشگیری از عفونت چشم
جهت پیشگیری از عفونت چشم و عود مجدد آن رعایت نکات زیر توصیه می‌شود:
- از تماس دست آلوده با چشم به‌شدت بپرهیزید.
- به‌طورمرتب حمام کرده و دستان خود را بشویید.
- بهتراست‌از غذاهایی که سیستم ایمنی را تقویت می‌کنند، استفاده کنید.
- حوله‌ها و دستمال‌هایی که با چشم در تماس هستند را در فاصله زمانی مناسب شسته و ضدعفونی کنید.
- هرگز وسایل آرایشی چشم را به اشتراک نگذارید.
- بهتر است حداقل هفته‌ای یکبار ملحفه و روبالشی خود را بشویید.
- از لنزهای مناسب و استاندارد برای چشم استفاده کنید.
- از تماس پوستی با افرادی که مبتلا به بیماری‌های عفونی چشم هستند، به‌شدت بپرهیزید.
درمان عفونت چشم
درمان عفونت چشم، بسته به‌عامل ایجاد عفونت (باکتری، ویروس یا قارچ)، همچنین میزان عفونت و نوع آن متفاوت خواهد بود. درمان عفونت چشم معمولاً توسط قطره یا داروهای مناسب انجام می‌شود. معمولاً برای درمان عفونت از داروهای آنتی بیوتیک، به‌اشکال قرص یا پماد استفاده می‌شود.
همچنین درمواردی‌که عفونت چشم در اثر باکتری یا میکروب ایجاد شده باشد، علاوه‌بر درمان‌های موضعی، از آنتی بیوتیک‌های خوراکی و تزریقی نیز استفاده می‌شود.
درمان دارویی عفونت چشم
برای درمان عفونت چشم با استفاده از قطره و داروهای چشمی، حتما باید به پزشک مراجعه کرد تا با بررسی وضعیت بیمار، داروی مورد نیاز را تجویز شود.
از پماد جنتامایسین برای رفع عفونت‌های چشم استفاده می‌شود.
قطره‌هایی که معمولا برای عفونت چشم تجویز می‌شوند، عبارتند از:
قابل توجه است که دو قطره زیر، امکان ابتلا به عفونت چشم را افزایش می‌دهد:
درمان خانگی عفونت چشم
برای درمان خانگی عفونت چشم می توانید از موارد زیر استفاده کنید:
- محلول نمکی: همه ما می‌دانیم‌که نمک یک ضدعفونی کننده طبیعی است و می‌تواند در رفع عفونت چشم موثر باشد. برای این منظور، یک قاشق نمک را به یک لیوان آب در حال جوش اضافه کنید، سپس از این محلول برای شستشوی چشم استفاده نمایید.
- چای سبز: چای، یکی‌از داروهای ضدعفونی‌کننده طبیعی است که می‌تواند در رفع التهاب چشم موثر باشد؛ بهتر است تا چایی که برای این منظور انتخاب می‌کنید، تازه و بدون عطر باشد.
- کمپرس آب گرم: یکی از سریع‌ترین راه‌های کاهش درد تورم چشم ناشی از التهاب، استفاده‌از کمپرس گرم است. گرما می‌تواند با افزایش سرعت گردش خون در چشم‌ها به کاهش علائم بیماری کمک کند. برای این منظور می‌توانید از کمپرس‌های گرم آماده و یا حوله‌ای که در آب گرم خیس شده، استفاده کنید. برای تاثیرگذاری، این درمان را چندین مرتبه در روز تکرار کنید.
- گل خوش: این گیاه، داروی ضدالتهاب است که اغلب جهت درمان ورم ملتحمه یا چشم صورتی توصیه می‌شود. برای این منظور یک قاشق چای‌خوری از این گل را در یک لیوان آب برای چند دقیقه بجوشانید؛ پس‌ازاینکه محلول سرد شد، آن را از صافی عبور داده و برای شستشوی چشم از آن استفاده کنید.
- عسل: خواص آنتی باکتریال عسل بر هیچ کسی پوشیده نیست؛ برای استفاده‌از عسل، می‌توانید مقداری از آن را با آب مقطر رقیق کرده و پلک‌ها و چشم‌ها را با آن شستشو دهید.
در چه شرایطی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در‌صورتی‌که هریک‌از شرایط زیر را تجربه می‌کنید و و علائم شما در پنج روز گذشته پابرجا بوده، در اولین فرصت به پزشک معالج مراجعه نمایید.
- قرمزی و التهاب چشم‌ها
- احساس درد در چشم
- حساسیت به نور
- هر تغییر در بینایی
- تغییر اندازه مردمک چشم
سخن پایانی
عفونت چشم، یکی از شایع‌ترین بیماری هایی است که ممکن است هر فردی را درگیر کند و انواع بسیاری دارد. اگر دچار علائمی مانند درد، حساسیت، التهاب و قرمزی شدید و در طی پنج روز برطرف نشد، برای معالجه به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر علائم شدیدتری دارید، در اولین فرصت با پزشک متخصص چشم مشورت کنید.
