هر آنچه که باید درباره عفونت چشم کودکان بدانید.

بدن کودکان نسبت به عارضه‌های مختلف حساس است؛ عفونت چشم کودکان نیز امری رایج است و ممکن است برای هر کودک اتفاق بیفتد. اینکه کودک خود را در حال گریه و درد ببینید اما متوجه درد و رنج او نشوید بسیار غم‌انگیز است؛ پس بهتر است نسبت به این بیماری و انواع عفونت چشم کودکان آگاهی داشته باشید و از کودک خود محافظت کنید. 

چه چیزها‌یی باعث عفونت چشم کودک می‌شود؟

چشم، از حساس‌ترین اندام بدن است و در کودکان نیز حساسیت بیشتری دارد. به همین خاطر تاکید می‌شود که مراقبت‌های لازم را از چشم کودک کنید تا دچار چنین عارضه‌هایی نشود. در ادامه به معرفی موارد عفونت‌ساز چشم می‌پردازیم. 

باکتری

باکتری‌ها از جمله مواردی هستند که می‌توانند باعث عفونت چشم کودک شوند. زمانی که ترشحات زرد غلیظ از چشم خارج می‌شود و سبب چسبیدن پلک و مژه می‌شود؛ به‌اصطلاح باکتری‌ها موجب  عفونت چشم شده‌اند. 

آلرژی 

آلرژی، از حساسیت‌هایی است که در کودکان به‌هر‌دلیلی ایجاد می‌شود؛ با تورم چشم کودک و آبریزش بینی، شاهد آلرژی خواهید بود.

تحریک‌کننده‌ها

تحریک‌کننده‌های مختلفی وجود دارد که باعث عفونت چشم کودک می‌شود؛ مانند: کلر استخر.

ویروس

ویروس‌ها شایع‌ترین علت عفونت چشم در کودکان هستند که اغلب در اثر عفونت سرماخوردگی به وجود می‌آیند. 

علائم عفونت چشم در کودکان

هر عارضه‌ای دارای علائم و نشانه‌هایی است که می‌بایست نسبت به آنها آگاهی داشته باشید. کودکی که دچار عفونت چشمی می‌شود می‌تواند علائم مختلفی مانند سوزش، تورم و ترشح سبز یا زرد رنگ را تجربه کند. وجود همین ترشحات باعث می‌شود که پلک‌های کودک بعد از بیدارشدن به هم بچسبد. 

بستگی به نوع عفونتی که کودک شما دارد، ممکن است یک‌چشم یا هر دو چشم آن گرفتار این عارضه شود؛ ناگفته نماند که عطسه، گرفتگی بینی و خارش نیز می‌تواند از دیگر علائم عفونت چشم در کودکان باشد. 

انواع عفونت چشمی کودکان

عفونت چشمی کودکان، انواع متفاوتی دارد؛ در ادامه به بررسی انواع آن‌ها خواهیم پرداخت:

گل مژه در کودکان

گل مژه، یک برآمدگی قرمز و دردناک بر روی پلک است که در همه سنین رایج است. آشنا بودن به علل، علائم و درمان گل مژه کمک می‌کند تا بتوانید از کودکان خود با آگاهی بیشتر مراقبت کنید و در صورت ایجاد عارضه‌ گل مژه به‌درستی با آن مقابله کنید.

علل گل مژه

پلک‌ها دارای غدد چربی هستند و زمانی که با اشک ترکیب می‌شوند چشم را چرب نگه می‌دارند؛ حال برخی اوقات چربی‌های قدیمی، سلول‌های مرده پوست و باکتری‌های قدیمی در این غدد جمع می‌شوند و باعث مسدود شدن این غدد می‌شوند. در این زمان مسلماً مایع امکان خارج‌شدن را ندارد و به‌صورت یک برآمدگی در چشم ایجاد می‌شود؛ این برآمدگی که گل مژه نام دارد گاهی می‌تواند عفونی، قرمز و متورم باشد.

علائم گل مژه 

گل مژه اغلب به همراه درد است و می‌تواند برای کودکان دردناک باشد؛ همچنین دارای علائم زیر است:

• ترشح مایع سفید رنگ یا چرب 


• ظاهری برآمده و متورم 


• قرمزی و حساس بودن


• اشک ریختن 


• احساس بودن آشغال در چشم

درمان گل مژه

گل مژه به این صورت است که بعد از مدتی به‌صورت خودبه‌خود از بین می‌رود و نیاز به درمان‌های پزشکی ندارد؛ اما درصورتی‌که گل مژه در مدت‌زمان کوتاهی از بین نرفت و همچنان شروع به عفونت کرد، نیاز است که به پزشک متخصص کودک مراجعه کرد و درمان‌های لازم را آغاز کرد.

کنژنکتیویت یا ورم ملتحمه در کودکان

ملتحمه، غشایی است که داخل پلک‌ها را می‌پوشاند؛ ورم ملتحمه به‌عنوان "چشم صورتی" نیز شناخته می‌شود؛ زیرا چشم به رنگ صورتی یا قرمز به‌نظر می‌رسد. در کودکان، این بیماری اغلب به دودسته ورم ملتحمه نوزادان یا ملتحمه دوران کودکی تقسیم می‌شود.

علل کنژنکتیویت

ورم ملتحمه می‌تواند ناشی از عفونت (ویروس یا باکتری) باشد که بسیار مسری است؛ کودک شما در صورت تماس با ترشحات چشم، بینی یا گلوی فرد مبتلا از طریق لمس، سرفه یا عطسه، ممکن است به ملتحمه عفونی مبتلا شود.

علائم کنژنکتیویت

اگر سفیدی چشم کودکتان به‌صورت قرمز باشد و هم چنین لبه پلک‌های پایین به این رنگ دربیاید، امکان التهاب ملتحمه وجود دارد. در این میان ممکن است چشم اشک‌ریزی داشته باشد و شوره بزند.

درمان کنژنکتیویت

بسته به اینکه نوع التهاب ملتحمه چیست، می‌تواند درمان متفاوت باشد و اگر در مدت‌زمان كوتاه این التهاب از بین نرفت، مراجعه به پزشک ضروری است. در کنار انجام درمان‌های پزشکی بد نیست که از کیسه آب گرم تمیز به‌منظور التیام درد استفاده کرد؛ همچنین نیاز است که چشم در تمیزترین حالت ممکن نگه داشته شود. 

شالازیون در کودکان

شالازیون از نظر ظاهری شبیه به گل مژه است و به همین خاطر بسیار به اشتباه گرفته می‌شود. شالازیون، یک توده یا برآمدگی در کنار پلک است که اغلب در کودکان رخ می‌دهد؛ این عارضه در ابتدا بسیار کوچک است و در طول مدت بزرگ و بزرگ‌تر می‌شود. 

علل شالازیون

شالازیون بیشتر در افرادی رخ می‌دهد که دارای بیماری‌های التهابی مانند بلفاریت، آکنه روزاسه و درماتیت هستند. احتمال بروز شالازیون در افرادی که قبلاً دارای گل مژه بوده‌اند یا عفونت‌های ویروسی، سل، سرطان پوست و دیابت داشته‌اند، بالا است. 

ازآنجایی‌که برخی اوقات مسیر خروجی غده‌های چربی بر اثر عفونت و آلودگی بسته می‌شود، در نتیجه مواد چربی ذخیره می‌شود و این غده‌ها برجسته و سفت می‌شوند؛  در نهایت باعث عفونت می‌گردند که این عارضه به‌هیچ‌عنوان ظاهری قشنگی نداشته و به‌صورت برآمده قرار دارد. 

علائم شالازیون

همان‌طور که به آن اشاره کردیم، شالازیون شباهت زیادی به گل مژه دارد و به همین خاطر در برخی مواقع اشتباه گرفته می‌شود. علائم شالازیون طبق بررسی‌های انجام شده می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• اشک‌ریزش چشم 


• حساسیت به نور 


• ایجاد عیوب انکساری چشم


• تورم و قرمزی چشم

درمان شالازیون

شالازیون بعد از مدتی از بین می‌رود و ردی از آن باقی نمی‌ماند؛ اما اگر از بین نرفت، می‌بایست تحت‌نظر پزشک دارو درمانی را آغاز کرد. ناگفته نماند که استفاده از کیسه آب گرم می‌تواند بسیار موثر واقع شود؛ همچنین می‌بایست از لمس آن پرهیز کرد و به‌هیچ‌عنوان با دست آلوده با آن تماسی نداشت. بهتر است شالازیون را دست‌کاری نکنید و تنها با رعایت بهداشت و کیسه آب گرم سعی در بهبود آن داشته باشید. 

آماس یا بلفاریت در کودکان

بلفاریت یک التهاب در غدد چربی پلک و یک بیماری مزمن است؛ در موارد نادر، بلفاریت شدید می‌تواند منجر به ازدست‌دادن بینایی یا تغییرات دائمی در پلک‌ها شود.

علل بلفاریت

بلفاریت ممکن است ناشی از یکی از این موارد باشد: عفونت ناشی از باکتری یا تولید و ترشح غیرطبیعی غدد چربی‌ساز (چربی) روی پلک.

بلفاریت ممکن است در اثر عفونت با باکتری، تولید و ترشح غیرطبیعی غدد چربی (غدد تولیدکننده روغن) ایجاد شود.

علائم بلفاریت

علائم بلفاریت چشم کودکان می‌تواند شامل قرمزی و پوسته‌پوسته شدن لبه پلک‌ها باشد.

درمان بلفاریت

استفاده از کیسه آب گرم به مدت چند بار در روز که باعث شود چشم کودک گرم و مرطوب شود، می‌تواند در درمان بلفاریت کمک کند؛ همچنین ممکن است در طی درمان، از پماد آنتی‌بیوتیک برای چشم استفاده شود. درصورتی‌که کودک با این درمان به‌سلامت کامل نرسید، نیاز دارد تا تحت‌نظر پزشک باشد.

انسداد مجرای اشکی در کودکان

وقتی مجرای اشک مسدود می‌شود، اشک نمی‌تواند تخلیه شود؛ بسیاری از نوزادان با انسداد مجرای اشک به دنیا می‌آیند. مجاری اشکی مسدود شده در نوزادان معمولاً با درمان کم یا بدون درمان تا زمانی که کودک یک‌ساله می‌شود از بین می‌رود.

علل انسداد مجرای اشکی

از بزرگ‌ترین علل این عارضه می‌توان به بسته بودن مجرای اشکی نوزادان به‌صورت مادرزادی اشاره کرد؛ در برخی از موارد نیز مجرای اشکی چنان باریک است که سبب می‌شود که مایع به‌راحتی از مجرای اشک خارج نشود. افرادی که به این طریق درگیر این عارضه هستند معمولاً قبل از یک‌سالگی درمان می‌شوند. 

برخی از کودکان که در سن‌های بیشتر قرار دارند به دلیل پولیپ بینی به این عارضه دچار هستند؛ انسداد مجرای اشکی همچنین می‌تواند بر اثر کیست یا توموری در بینی کودک باشد اما این مورد نیز در کودکان بسیار کم رخ می‌دهد.

علائم انسداد مجرای اشکی

علائم انسداد مجرای اشکی شامل موارد زیر می‌شود:

• ترشحات مخاط چشم 


• مژه‌های پوسته‌دار


• تاری دید 


• اشک‌های خون‌آلود


• تب 


• قرمزی یا تورم در اطراف چشم یا بینی 


• ریختن اشک زیاد 


• درمان انسداد مجرای اشکی

اگر کودک شما بر اثر انسداد مجرای اشکی دچار عفونت می‌شود راه‌حل‌های مختلفی برای درمان او وجود دارد؛ ازاین‌رو بسته به اینکه کودک در چه وضعیتی قرار دارد، روش درمانی مشخص می‌شود. استفاده از قطره چشمی، استفاده از کیسه آب‌گرم، کارگذاری لوله در مجرا، ماساژ چشم، اتساع، سونداژ، تزریق مایع و اتساع مجرای اشکی با بالون، از راه‌های درمان این عارضه است.

سلولیت در کودکان

اگر چشمان کودک خود ورم‌کرده، قرمز و کوچک‌شده مشاهده کردید، می‌توانید احتمال دهید که به سلولیت مبتلا شده است؛ سلولیت جزو یکی از عفونت‌های چشم محسوب می‌شود که اغلب در کودکان رخ می‌دهد. نام دیگر سلولیت پری اوربیتال، سلولیت پره سپتال است. این عفونت جزو عفونت‌های جدی محسوب می‌شود اما خوشبختانه دارای درمان است و اغلب تنها یک‌چشم را درگیر می‌کند. 

علل سلولیت

سلولیت اغلب در کودکان زیر 6 سال شایع‌تر است؛ مهم‌ترین علت‌های بروز این عارضه شامل موارد زیر می‌شود:

• جراحت جزئی یا جراحی انجام شده بر روی چشم کودک 


• انتقال عفونت از بخش‌های دیگر بدن مانند عفونت


• سینوزیت و عفونت دستگاه‌های تنفسی 


• بروز گل مژه، التهاب ملتحمه و شالازیون 

علائم سلولیت

اطلاع داشتن از علائم سلولیت سبب می‌شود که بتوان هر چه سریع‌تر بیماری را شناسایی کرد و در مسیر راه‌های درمان پا گذاشت. در ادامه به علائم سلولیت در کودکان می‌پردازیم:

• وجود قرمزی در اطراف چشم یا داخل چشم 


• ورم پلک یا ورم سفیدی چشم 


• تب


• حساسیت به لمس 


• درمان سلولیت

اگر کودک خود را نزد پزشک بردید و تشخیص داده شد که کودک دارای سلولیت چشمی است، نگران نباشید؛ چرا که این عارضه با مصرف دارو از بین خواهد رفت و مشکلات بینایی و اختلالات ازاین‌قبیل را ایجاد نمی‌کند. 

معمولاً پزشک معالج با تجویز آنتی‌بیوتیک درمان کودکتان را آغاز می‌کند، فقط به یاد داشته باشید که طبق تجویز پزشک، داروها را به کودک بدهید تا روند درمان به‌سرعت پیش رود.

درمان خانگی عفونت چشم کودک

یکی از راه‌های ساده برای درمان عفونت چشم کودک، استفاده از درمان‌های خانگی است؛ البته به یاد داشته باشید که درمان‌های خانگی تنها زمانی می‌تواند موثر باشد که میزان مریضی کودک در سطح پایینی قرار داشته باشد. زمانی که کودک در وضعیت وخیمی قرار داشته باشد حتماً می‌بایست تحت‌نظر پزشک درمان شود. در ادامه به معرفی موثرترین درمان‌های خانگی عفونت چشم کودک می‌پردازیم. 

استفاده از چای: استفاده از چای کیسه‌ای بهترین راهکار برای التیام دادن به چشم است؛ نحوه استفاده از آن به‌گونه‌ای است که ابتدا می‌بایست چای کیسه را در آب ولرم گذاشت و سپس از آب بیرون آورد، سپس چند دقیقه صبر کنید تا خنک شده و بر روی پلک کودک بگذارید. 
استفاده از گل یاس: از آن‌جایی که گل یاس خاصیت خنک‌کنندگی دارد، می‌تواند برای چشم عفونت کرده التیام‌بخش باشد. برای به‌کارگرفتن این راه درمان، تنها کافی است گل یاس را در آب گذاشته و بگذارید 12 ساعت در آب بماند، سپس با استفاده از قطره‌چکان، چند قطره از آن را داخل چشم آسیب‌دیده بریزید. 
آب‌نمک: شاید این راه‌حل را از پدربزرگ و مادربزرگ‌های خود شنیده باشید؛ چرا که نمک، خاصیت ضدعفونی دارد. بعد از اینکه نمک را در آب حل کردید و جوشاندید، بگذارید تا سرد شود؛ در قدم بعد، با استفاده از پنبه توپی که آغشته شده به محلول است، آن را بر روی پلک کودک بگذارید. 

چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟

مراجعه به‌موقع به پزشک متخصص بسیار پارامتر مهمی است. برخی از افراد به دلیل سهل‌انگاری و رسیدگی دیرموقع، سبب می‌شوند آسیب یا صدمه‌ای را به فرزند خود وارد کنند. 

اگر مشاهده کردید که بیش از دو الی سه روز چشم فرزندتان دارای قرمزی و  التهاب چشم است و عفونت آن بهبود نیافته، حتماً می‌بایست هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید. 

سخن پایانی

ازآنجایی‌که بدن کودکان بسیار حساس است امکان ابتلا به عفونت از طریق راه‌های مختلف در آنها وجود دارد. آگاهی از علائم و درمان هر عارضه کمک می‌کند تا بتوانید از کودک خود مراقبت بهتری کنید؛ همچنین به یاد داشته باشید که تشخیص زودهنگام سبب می‌شود که بتوانید سلامتی را راحت‌تر و بدون دردسر به کودک خود بازگردانید. در صورت دیدن هر یک از این علائم سریعاً کودک خود را تحت درمان قرار دهید. در نهایت در صورت داشتن هرگونه سوال، نظر و پیشنهاد آن را ما با به اشتراک بگذارید. امیدواریم اطلاعات مفید و باارزشی را از این مقاله در ارتباط با عفونت چشمی کودکان، دریافت کرده باشید. فراموش نکنید این مطالب را برای افرادی که می دانید به آن نیاز دارند، ارسال کنید.