تاریخ آخرین ویرایش:

دانستنی‌های مهم در خصوص ناخنک چشم!

چشم، عضو حساسی از بدن انسان است که گاهی دچار بیماری‌های مختلف شده و باعث مشکلات بینایی می‌شود. برخی از آن‌ها درمان ندارند، اما بسیاری دیگر قابل درمان هستند. ناخنک چشم، رشد بافتی گوشتی بر روی ملتحمه است که گاهی تا روی قرنیه کشیده شده و بر بینایی فرد تاثیر دارد. علت اصلی به‌وجود آمدن زائده ناخنک، کاملا شناخته شده نیست، اما اکثر متخصصان معتقدند که اشعه UV خورشید بر روی بروز این بیماری اثر مستقیمی دارد. در ادامه این مقاله، به بررسی بیشتر این بیماری چشمی خواهیم پرداخت. 

ناخنک چشم (Pterygium) چیست؟

Pterygium رشد بافت پیوندی و رگ‌های ملتحمه چشم است، که معمولا در گوشه داخلی چشم نزدیک به بینی ایجاد شده و کم‌کم به سمت مردمک و قرنیه کشیده می‌شود. این زائده مثلثی شکل صورتی و قرمز رنگ، در یک یا هر دو چشم ممکن است ظاهر شده و با پیشرفت به سمت مرکز چشم و قرنیه باعث ایجاد اختلال در بینایی گردد.

طبق نظر متخصصین:
"از هر ۱۰۰ نفر استرالیایی، یک نفر به ناخنک چشم مبتلا می‌شود. تحقیقات نشان داده افرادی که در مناطق استوایی و یا گرمسیری زندگی می‌کنند، به‌دلیل این‌که بیشتر در معرض نور خورشید هستند، به احتمال زیاد به این بیماری مبتلا می‌شوند. زمانی که فرد درمعرض نور قرار می‌گیرد، چشم دچار خشکی و التهاب شده و احتمال بروز بیماری بیشترخواهد شد."

علائم ناخنک چشم چیست؟

این زائده معمولا گوشتی و صورتی رنگ بوده که رگ‌های خونی در آن قابل مشاهده هستند، اما ممکن است گاهی به‌طور کامل قابل مشاهده نبوده و  فرد علائم زیر را در چشم خود احساس کند:

ناخنک چشم به چه علتی رخ می‌دهد؟

هنوز دلیل قطعی برای علت ایجاد این بیماری شناخته نشده است، اما از عوامل تاثیرگذار در ایجاد آن می‌توان موارد زیر را نام برد:

  • اشعه ماورای بنفش خورشید
  • خشکی چشم
  • عوامل محیطی مانند باد‌، گرد و غبار 

تشخیص ناخنک چشم چگونه است؟

این بیماری در ظاهر قابل تشخیص بوده و نیاز به آزمایشات خاصی وجود ندارد. چشم پزشک با معاینه به‌وسیله میکروسکوپ‌های مخصوص ولامپ اسلیت می‌تواند وجود این بیماری را تشخیص بدهد. پزشک جهت تشخیص میزان پیشرفت زائده، از روش توپوگرافی قرنیه و بررسی تصویری ضایعه استفاده می‌کند. 

 گاهی ناخنک چشم، در قسمت‌های دیگر چشم نیز تشکیل می‌شود.

روش‌های درمان ناخنک چیست؟

درمان این بیماری بستگی به میزان پیشرفت آن دارد که در صورت کوچک بودن آن، نیاز به درمان خاصی نیست. در مواردی که ناراحتی برای فرد ایجاد کند، پزشک، قطره چشم و پماد استروئیدی تجویز خواهد کرد، اما اگر زائده باعث اختلال در بینایی فرد شده باشد، جراحی بهترین روش درمان خواهد بود.

جراحی ناخنک چشم چگونه است؟

ابتدا چشم به صورت موضعی بی‌حس شده و سپس ضایعه به همراه مقداری بافت ملتحمه مرتبط با آن برداشته می‌شود، ناحیه برداشته شده با پیوندی از بافت غشایی جایگزین می‌گردد تا از رشد مجدد آن جلوگیری شود.

عود مجدد ناخنک چشم امکان پذیر است؟

در گذشته، پس از برداشتن زائده، پیوند بافت ملتحمه انجام نمی‌شد و احتمال عود مجدد بیماری تا ۵۰ درصد بوده است، اما در جراحی‌ها به روش جدید که از اتوگراف ملتحمه یا غشای آمنیوتیک استفاده می‌گردد، درصد عود بیماری به پنج تا ده درصد کاهش پیدا کرده است. 

عوارض ناخنک چشم چیست؟

این بیماری در مراحل اولیه مشکلی ایجاد نمی‌کند اما با پیشرفت به سمت قرنیه عوارض زیر را خواهد داشت: 

  • تغییر در بینایی به دلیل اختلال در انتقال نور به قرنیه و یا آستیگماتیسم به‌دلیل تغییر شکل قرنیه
  • ایجاد مزاحمت در زمان استفاده از لنزهای تماسی
  • تاثیر در ظاهر فرد

پس از جراحی نیز عوارض نادری ممکن است بروز پیدا کند؛ مانند: 

  • عود مجدد بیماری
  • ایجاد زخم در قرنیه و یا افزایش میزان آستیگمات چشم
  • سوراخ شدن قسمت سفیدی چشم و جداشدن زجاجیه

چگونه می‌توان از ابتلا به ناخنک جلوگیری کرد؟

همانطور که گفته شد، علت اصلی ایجاد این ضایعه چشمی به‌صورت کامل مشخص نشده است، اما می‌توان به‌وسیله محافظت از چشم به روش‌های زیر از بروز و تشدید آن جلوگیری کرد:

  • استفاده از عینک‌های آفتابی و کلاه‌های لبه‌دار 
  • استفاده از تجهیزات محافظ چشم در محیط‌های کاری
  • خودداری از قرار گرفتن در برابر محرک‌های محیطی مانند گرد و غبار 

در صورت ابتلا به ناخنک چشم چه زمانی نیاز است به پزشک مراجعه کنیم؟

این بیماری در ظاهر فرد تاثیر دارد اما به ندرت باعث ایجاد عارضه خاصی در مراحل ابتدایی خواهد شد، اما زمانی که باعث تاری دید فرد و اختلال در بینایی گردد، باید سریعا به پزشک مراجعه شود.

سخن پایانی

این ضایعه یک تومور چشمی خوش‌خیم است که اگر به سمت قرنیه کشیده نشده باشد، اکثرا عوارض خاصی ندارد، اما برای خیلی از بیماران به‌دلیل تاثیر در ظاهر آن‌ها این سوال که ناخنک چشم چیست و چرا به‌وجود می‌آید همیشه وجود دارد. ما در این مقاله سعی کردیم شما را با این بیماری و راه‌های درمان آن بیشتر آشنا کنیم.