قطره چشمی هومیدرین (هماتروپین)
هومیدرین (HOMYDRIN)، جزو گروه دارویی بازکننده مردمک چشم است؛ قطره هومیدرین موجب بزرگ‌تر شدن مردمک چشم شده و عضلات درون چشم، رهاتر می‌شود که در نتیجه موجب معاینات آسان‌تر می‌شود.
موارد مصرف هماتروپین
هماتروپین (Homatropine) جهت معاینات خاص چشمی زیر کاربرد دارد:
- میزان خطای عیوب انکساری چشم
- التهاب عنبیه
- جسم مژگانی
- مشیمیه
همچنین این دارو در افراد مبتلا به حباب‌های محوری عدسی به افزایش قدرت بینایی کمک می‌کند.
طبق نظر پزشکان:
"داروهای آنتی‌کولینرژیک، با بلوکه کردن گیرنده استیل‌کولین بر روی غشاء سلول هدف، مانع تأثیر آن می‌شود؛ هومیدرین یا هماتروپین، قطره چشمی شل‌کننده عضلات چشم است که زیر مجموعه این گروه دارویی بوده و در معاینات چشمی و جراحی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد."
مکانیسم اثر قطره چشم هومیدرین
هماتروپین یک داروی آنتی‌کولینرژیک بوده که با مسدود کردن گیرنده‌های موسکارینی، پاسخ عضله اسفنکتر عنبیه و عضله تطابق دهنده جسم مژگانی را مهار کرده؛ مانع انقباض آن‌ها بوسیله استیل‌کولین می‌شود و موجب میدریاز یا فلج تطابق (سیکلوپلژی) می‌گردد.
فارماکوکینتیک هماتروپین
این دارو به راحتی طی ۴۰ تا ۶۰ دقیقه از ملتحمه چشم جذب و پخش می‌شود، سپس اثر آن بین ۲۴ تا ۷۲ ساعت در بدن باقی می‌ماند. مدت اثر آن از آتروپین کمتر است.
ساختار و خواص
این قطره با ساختار آمین نوع چهار، یک داروی آنتی‌کولینرژیک است که اثر متسع‌کننده در عضلات و باعث فلج تطابق می‌شود.
مقدار مصرف قطره چشم هومیدرین
میزان مصرف این دارو در حالت‌های مختلف به شرح زیر است:
یووئیت
محلول 2 یا ۵ درصدی به میزان یک قطره، روزانه دو تا سه مرتبه
اعمال تشخیصی
دو قطره از محلول 2 درصدی و یا یک قطره از محلول ۵ درصدی، قبل از انجام پروسه درمان
نکات قابل توصیه
به دلیل گشاد شدن مردمک چشم، تا دو ساعت بعد از استفاده، باید از رانندگی خودداری گردد. در صورت ایجاد تاری دید و ایجاد حساسیت بیشتر از ۳ روز به پزشک مراجعه شود. همچنین در‌صورت ایجاد حساسیت به نور، از عینک آفتابی استفاده گردد.
موارد منع مصرف
این دارو برای افراد دارای حساسیت دارویی، آب سیاه با زاویه بسته، فشار چشم و مشکلات قلبی منع مصرف دارد.
هشدارها
به موارد زیرقبل از مصرف توجه شود:
- بیماران و کودکانی که دارای سندرم داون و آسیب مغزی هستند.
- در افراد مسن در صورت مصرف طولانی، باعث ایجاد آنتی موسیکارینی سیستمیک شده و باعث عوارضی مانند اضطراب، هذیان و کما می‌شود.
- خارج کردن لنز از چشم در زمان مصرف الزامی است.
- به دلیل اتساع مردمک و بالا رفتن فشار چشم، احتمال بروز گلوکوم افزایش می یابد.
- بیمارانی که دارای قوز قرنیه هستند.
عوارض جانبی
داروها در کنار خاصیت درمانی، عوارض نیز دارند؛ تاری دید، سوزش چشم، خشکی دهان و پوست، یبوست، تپش قلب، اختلال در تکلم و سردرد از عوارض مصرف این دارو هستند.
تداخلات دارویی
مصرف همزمان با داروهایی از قبیل ضد افسردگی سه حلقه‌ای، ضد پارکینسون، ضد گلوکوم، کینیدین، فنوتیازین‌ها، مپریدین، آمانتادین، دیسوپیرامید و برخی آنتی‌هیستامین‌ها، عملکرد آن‌ها را تغییر داده و خطر ابتلا به عوارض جانبی را افزایش می‌دهد.
نحوه استفاده از قطره چشم هماتروپین
سر را به عقب متمایل کنید، پلک تحتانی را کشیده و در فضای ایجاد شده در پلک، بدون تماس نوک قطره‌چکان دارو ریخته شود. جهت جلوگیری از خروج قطره، چشم را به مدت چند دقیقه بسته نگاه دارید.
مصرف در شیردهی و بارداری
این دارو در گروه C قراردارد و مصرف آن در دوران بارداری و شیردهی با نظر پزشک صورت گیرد.
نحوه نگهداری از قطره چشم
دارو به دور از دسترس اطفال در جای خشک، خنک و به‌دور از گرما و تابش نور نگهداری شود.