قطره تیمولول (Timolol)

قطره تیمولول چه نوع قطره‌ای است و نحوه استفاده از آن چگونه است؟ تیمولول چشمی، در روند درمانی بیماری‌هایی که منجر به‌‌فشار زیاد داخل چشم می‌شوند، حضور پررنگی دارد؛ این دارو مانند دیگر داروها در شرایط خاص قابل استفاده است و اگر وارد جریان خون شود، عوارض ناگواری به‌دنبال دارد. 

موارد مصرف

این قطره، برای درمان فشار بالای داخل چشم به‌دلیل بیماری آب سیاه (گلوکوم) از نوع زاویه باز و دیگر بیماری‌های چشم مانند فشار خون چشم تجویز می‌شود که با کاهش فشار داخل چشم به‌خوبی از نابینایی پیشگیری می‌کند. همچنین می‌توان با کمک این دارو میزان مایع داخل چشم را کاهش داد. از دیگر ویژگی‌های قطره تیمولول می‌توان به مسدودکردن گیرنده‌های بتا آدرنرژیک اشاره کرد.

مکانیسم اثر قطره چشمی تیمولول 

تیمولول، با مانع شدن در برابر گیرنده‌های بتا آدرنرژیک باعث کاهش تولید مایع چشم می‌شود و درصورت استفاده منظم، خروج مایع چشم افزایش می‌یابد.

اطلاعات دارویی قطره چشمی تیمولول 

قطره چشمی تیمولول، با نام تجاری Timoptic شناخته می‌شود که به گروهی از داروها به‌نام بتالاکرها تعلق دارد و با کاهش میزان مایع در چشم‌ها باعث کاهش فشار می‌شود.

قطره چشمی اپتیمول یکی از برندهای ایرانی رایج دارو تیمولول است و قطره زایلومول نیز از ترکیب دو داروی تیمولول و دورزولامید به‌دست می‌آید.

فارماکولوژی

قطره تیمولول به‌عنوان یک بتابلوکر غیراختصاصی شناخته می‌شود که با کاهش مایع چشم به‌کاهش فشار داخل چشم کمک می‌کند. برای اثربخشی حدود ۲۰ دقیقه زمان نیاز دارد که حداکثر زمان اثربخشی آن حدود ۲ الی ۴ ساعت مشخص شده است و حتی ممکن است به‌مدت ۲۴ ساعت و بیشتر ادامه داشته باشد.

مقدار و نحوه مصرف تیمولول 

نحوه مصرف این دارو و نکات لازم پیش از مصرف آن به شرح زیر است:

• ابتدا دستان خود را بشویید و برای جلوگیری از آلودگی نوک قطره‌چکان را لمس نکنید و اجازه ندهید چشم‌های فرد دیگری با آن تماس پیدا کند. 
• در صورت استفاده از لنز قبل از استفاده از قطره آن را بردارید و برای استفاده مجدد حداقل ۵ دقیقه صبر کنید.
• سپس سر خود را به عقب خم کنید و نگاه خود را به سمت بالا بچرخانید.
• پلک پایینی را با انگشت اشاره به پایین بکشید تا فضای کافی در اختیار شما قرار گیرد. 
• قطره چکان را روبه‌روی چشم نگه دارید و به تعداد تجویز شده داخل چشم بچکانید. (معمولاً نحوه استفاده از این قطره یکبار در صبح و یا دو بار در روز است.)
• چشم‌های خود را به‌آرامی ببندید و انگشت خود را گوشه چشم قرار دهید؛ بهتر است چشم‌های خود را به‌مدت یک الی دو دقیقه باز نکنید و فشار کمی با انگشت روی چشم وارد کنید. 

در صورت تجویز این دارو برای هر دو چشم، مراحل گفته شده را برای چشم دیگر تکرار کنید.

 همچنین اگر تصمیم دارید بعد از استفاده رانندگی کنید و به فعالیت‌های روزانه بپردازید، چند دقیقه صبر کنید تا دید کامل دوباره شکل بگیرد.

موارد منع مصرف قطره تیمولول 

در صورتی که شرایط زیر را دارید از مصرف این قطره بپرهیزید:

• در صورت گذشتن تاریخ انقضای قطره چشم، هرگز از آن استفاده نکنید. 
• این قطره را برای فرد دیگری که علائم مشابهی با شما دارد تجویز نکنید.
• اگر شرایط یا بیماری خاصی دارید حتماً قبل از استفاده به پزشک خود اطلاع دهید.

هشدارها 

مدت زمان مصرف این دارو را از پزشک خود بپرسید.

اگر تصمیم به جراحی دارید پزشک را از مصرف این دارو آگاه سازید.

توصیه‌ها

• هرگز از این دارو بیش از حد مجاز مصرف نکنید.
• در صورت مواجه شدن با علائمی همچون سرگیجه، کندی ضربان قلب، مشکلات تنفسی و سردرد حتماً به پزشک مراجعه کنید. 
• دارو را در زمان مشخص شده استفاده کنید.
• اگر به‌توصیه پزشک لازم است در دو نوبت از این دارو استفاده کنید؛ دو دوز را به‌طور همزمان داخل چشم نریزید.
• علاوه بر تیمولول استفاده از دیگر داروها تنها به توصیه پزشک مجاز است.

 مصرف قطره چشم تیمولول در دوران بارداری و شیردهی

در صورتی که باردار هستید یا در دوران شیردهی قرار دارید، حتماً قبل‌ازاستفاده از این دارو پزشکتان را مطلع کنید.

عوارض قطره تیمولول

بروز عوارض جانبی برای تمام داروها کاملاً طبیعی است؛ قطره تیمولول نیز با برخی عوارض همراه است. اما ممکن است برای برخی مصرف کنندگان هیچ اتفاقی رخ ندهد. درحالی‌که برخی دیگر برای مدت کوتاهی با مشکلات گفته شده در زیر روبرو شوند:

• سردرد
• تاری دید
• سوزش چشم
• خارش چشم
• احساس چشم خارجی درون چشم‌ها
• قرمزی چشم 

در صورت مواجه شدن با علائم ناگوار یا ادامه دار بودن موارد نام برده حتماً به پزشک مراجعه کنید.

تداخلات دارویی

برای پیشگیری از تداخلات دارویی، اسامی داروهایی که مصرف می‌کنید را به‌اطلاع پزشک برسانید. معمولاً این قطره با داروهای نام برده در زیر دارای تداخل است:

• داروهای ضد افسردگی
• متیل دوپا
• رزرپین
• مسدودکنندههای بتای خوراکی
• فینگولیمود
• دگوکسین
• اپی نفرین
• کیندین 
• تئوفیلین

شرایط نگهداری قطره تیمولول

در مکانی خشک، خنک و دور از گرما و تابش مستقیم نور خورشید قرار دهید.

• هرگز دارو را در دسترس کودکان نگذارید.
• قطره تک دوز را بعد از استفاده دور بیاندازید.
• اگر احساس کردید قطره تغییر رنگ داده یا کدر شده است از مصرف آن خودداری کنید.

طبق نظر چشم پزشکان: 

"قطره تیمولول، برای دو دسته از بیماران استفاده می‌شود: دسته اول، افراد دچار فشار خون بالا و دسته دوم، افراد دارای بیماری گلوکوم با زاویه باز. در صورت عدم استفاده، احتمال آسیب دیدگی غیرقابل جبران عصب بینایی وجود دارد."

سخن پایانی

اگر پزشکتان این دارو را برایتان تجویز کرده است، امیدواریم با خواندن نکات این مطلب بهترین نتیجه را از آن مشاهده کنید و خیلی زود بهبودی کامل را به‌دست آوردید. این قطره در داروخانه‌ها به‌راحتی قابل دسترسی است که بعد از خرید فراموش نکنید بروشور دارو را با دقت بخوانید.