روش های درمان انحراف چشم بزرگسالان

بینایی یکی از حواس اصلی انسان‌ها است که سلامت آن اهمیت ویژه‌ای دارد؛ افراد تا سن ده‌سالگی درحال‌رشد در این حواس هستند و بد نیست که والدین اطلاعاتی در این زمینه داشته باشند تا بتوانند از سلامت چشم خود و فرزندانشان محافظت کنند. در ادامه مقاله با ما باشید تا پاسخ خود را در مورد سؤال انحراف چشم چیست؟ درمان انحراف چشم در بزرگسالان و درمان استرابیسم به چه صورت است را بگیرید. 

استرابیسم یا انحراف چشم چیست؟

استرابیسم یا انحراف چشم نوعی مشکل چشمی است که در آن چشم‌ها در یک راستا قرار نمی‌گیرد؛ افرادی که به این عارضه مبتلا هستند در کنترل حرکات چشم ناتوان هستند و قادر نیستند حالت طبیعی چشم را حفظ کنند. به بیانی دیگر انحراف چشم یا استرابیسم عبارت‌است‌از عدم هماهنگی حرکت چشم که در نهایت باعث غیرعادی و غیرطبیعی بودن جهات چشم می‌شود. 

استرابیسم انواع مختلفی دارد که یک مدل آن به‌گونه‌ای است که یک یا هر دو چشم به سمت داخل، خارج، بالا یا پایین قرار داشته باشد؛ از طرفی نوعی از انحراف چشم که به‌صورت مخفی است استرابیسم مخفی یا هتروفوریا نامیده و استرابیسم آشکار را هتروتروپی یا تروپی می‌گویند. 

علائم شایع انحراف چشم

علائم استرابیسم نشانه‌هایی است که با دانستن آنها می‌شود به‌راحتی به داشتن یا نداشتن استرابیسم پی برد؛ ناهماهنگی بین چشم‌ها گاه تنها زمانی تشخیص داده می‌شود که فرد به یک‌جهت خاص نگاه کند. اگر نگاه کودکتان به‌صورتی است که به داخل یا خارج منحرف می‌شود و تمرکز روی اشیا ندارد، بهتر است که به یک پزشک متخصص چشم مراجعه کنید. معمولاً این مشکل در کودکان زیر 6 سال رواج بیشتری دارد که کودک به دنبال استرابیسم دچار تنبلی چشم نیز می‌شود. 

علائم شایع استرابیسم در بزرگسالان شامل: خشکی چشم، دوبینی، محو بودن تصویر، احساس کشش اطراف چشم‌ها، احساس ناراحتی و مشکل هنگام مطالعه و اختلال درک عمیق است.

تشخیص استرابیسم

درمان استرابیسم، مستلزم آن است که آن را تشخیص دهیم؛ تشخیص زود وبه‌هنگام در درمان اهمیت زیادی دارد، ازاین‌رو لازم است اطلاعاتی را دراین‌خصوص برای خود و عزیزان و فرزندانمان داشته باشیم. تشخیص سریع و درمان انحراف چشم می‌تواند از کاهش بینایی دائمی جلوگیری کند و فرد را به معضلات بیشتر دچار نکند.

برای تشخیص استرابیسم، معاینه چشم‌پزشک با ابزارهای پزشکی لازم است؛ حتی توصیه می‌شود که کودکان 3 ساله را تحت‌نظر پزشک قرار دهید تا با معاینه‌های لازم، عدم وجود این مشکل بررسی شود.

روش درمان انحراف چشم چیست؟

روش درمان انحراف چشم شامل دودسته می‌شود که دسته‌ای از آنها جز درمان‌های ساده و دسته‌ای دیگر که شامل جراحی می‌شود کمی پیچیده است. بسته به وضعیت بیمار، پزشک مشخص می‌کند که کدام روش می‌تواند برای وی تاثیرگذار و مناسب باشد که در ادامه به انواع درمان‌های استرابیسم می‌پردازیم. 

• عینک یا لنز تماسی

این گزینه درمانی برای افرادی که دارای عیوب انکساری هستند نیز می‌تواند مناسب باشد، چرا که لنزهای اصلاحی کمک می‌کنند چشم حالت طبیعی خود را حفظ کنند.

• داروها

قطره یا پماد یکی از راه‌های درمانی انحراف چشم هستند که برای عده کمی جوابگو است؛ این راه درمانی می‌تواند در کنار جراحی و یا راه‌های دیگر صورت گیرد.

• تمرینات چشمی (ارتوپتیک)

تمرینات چشمی جز راهکارهای درمان خانگی است که اغلب بر روی نارسایی همگرایی اثر می‌گذارد؛ از این روش درمانی در کنار روش‌های دیگر استفاده می‌شود چرا که خود به‌تنهایی بر روی برخی از انحراف چشم اثر می‌گذارد.

• لنزهای منشوری

لنزهای منشوری، لنزهایی هستند که می‌توانند به چشم کمک کنند تا حالت طبیعی خود را به دست آورد. در واقع لنزهای منشوری نور وارد شده به چشم را خم و میزان چرخش را کاهش می‌دهند. 

• بستن چشم

بستن چشم راهکار درمانی مناسبی برای افرادی است که هم‌زمان با انحراف چشم دارای تنبلی چشم نیز هستند؛ چرا که بهبود بینایی می‌تواند باعث کنترل ناهنجاری چشم باشد.

• جراحی ماهیچه چشم

جراحی ماهیچه چشم سبب می‌شود ماهیچه تغییر کند و چشم تراز اصلی یا وضعیت نرمال خود را به دست بیاورد؛ این جراحی به‌گونه‌ای است که با بیهوشی و بخیه انجام می‌شود و درعین‌حال جز جراحی‌های بسیار حساس شمرده می‌شود. 

درمان انحراف چشم و سلامتی 

همان‌طور که به آن پرداختیم درمان انحراف چشم، راهکارهای مختلف دارد که پزشک معالج می‌بایست بهترین روش را انتخاب کند؛ هم چنین تشخیص زود و به‌هنگام سبب می‌شود وضعیت بیمار جدی‌تر نشود و با روش‌های غیرپیچیده حل شود. ناگفته نماند که رژیم غذایی، به‌خصوص مصرف ویتامین A اهمیت زیادی دارد و می‌تواند به‌سلامت چشمی فرد کمک به سزایی کند؛ به‎ همین ‎خاطر اگر دارای رژیم لاغری یا چاقی هستید حتماً این مورد را با پزشک تغذیه در میان بگذارید که مواد مغذی مورد نیاز را در برنامه شما قرار دهد.

درمان خانگی انحراف چشم

درمان‌های خانگی یکی از متدهای درمان انحراف چشم است که برای دسته‌ای افراد گزینه مناسبی است اما نیاز به صبر و تداوم دارد؛ تکنیک‌هایی مانند بستن چشم‌بند، تکنیک مداد، تکنیک طناب بروک، تکنیک استوانه‌های رنگی و کارت، استفاده از دم‌نوش جینکو بیلوبا یا کهن‌دار و تمرین چرخش چشم از جمله درمان‌های خانگی در این مشکل هستند. 

جراحی انحراف چشم چگونه است؟

عمل انحراف چشم، در واقع ایجاد برشی کوچک در بافت پوشاننده چشم است تا پزشک امکان دسترسی به لایه‌های زیرین را پیدا کند، بدون آنکه کره چشم از محل خود خارج شود. اینکه تنها یک‌چشم یا دو چشم تحت عمل جراحی قرار گیرد کاملاً وابسته به شرایط و مشکل بیمار دارد.

این عمل جراحی به‌گونه‌ای است که بیمار بعد از چند روز می‌تواند به فعالیت‌های روزمره خود ادامه دهد؛ البته بعد از جراحی اغلب پزشک توصیه می‌کند که بیمار از لنز تماسی یا عینک استفاده کند. 

از طرفی این جراحی همانند جراحی‌های دیگر دارای عوارض و خطراتی است که می‌بایست برای کاهش آنها پزشک باتجربه و متخصص را انتخاب کرد؛ ناگفته نماند که عوارض جراحی استرابیسم شامل عفونت، خونریزی و ... می‌شود که قبل از عمل می‌بایست با آن‌ها آشنایی داشته باشید تا در صورت بروز، نحوه برخورد با آن را بدانید. 

به گفته پزشکان و علم پزشکی:

"انتخاب این روش درمانی در عین حساس بودن اما نتیجه سریع‌تر دارد و بهترین درمان انحراف چشم یا درمان استرابیسم محسوب می‌شود و این روش درمانی هیچگاه جای عینک و روش‌های خانگی را نمی‌گیرد؛ از طرفی این روش تنها برای درمان انحراف چشم در بزرگسالان شناخته نمی‌شود و گاهی اوقات در درمان کودکان نیز کاربرد دارد."

درمان انحراف چشم در کودکان

انحراف چشم در کودکان، شیوع زیادی دارد و درصد زیادی از کودکان بدو به‌دنیاآمدن دچار این مشکل هستند. تشخیص به‌موقع می‌تواند درمان انحراف چشم در کودکان را تسریع بخشد. درمان این عارضه برای برخی از کودکان با عینک و برای برخی دیگر با جراحی انجام می‌گیرد که تشخیص آن به عهده پزشک معالج است.

ناگفته نماند ناهماهنگی چشم‌ها ریشه در مغز دارد اما امکان جراحی آن نیست چرا که این جراحی اصلاً منطقی و به جا نیست؛ به‌همین‌خاطر پزشکان تصمیم درمان انحراف چشم را با جراحی عضلات چشم که قابل‌دسترسی هستند، می‌گیرند.

سخن پایانی

استرابیسم از جمله مشکلاتی است که در بزرگسالان و کودکان می‌تواند رخ دهد بدون آنکه سابقه خانوادگی وجود داشته باشد. تشخیص به‌موقع کمک می‌کند درمان استرابیسم تسریع داده شود و هم چنین از روش‌های ساده برای درمان استفاده شود. اگر دارای علائمی از جمله خستگی زیاد چشم‌ها، سردرد هنگام فعالیت چشم‌ها، مشکل در خواندن، تاری دید، عدم تشخیص عمق در بینایی، حساسیت به نور و چرخش زیاد هستید، حتماً به یک پزشک متخصص چشم مراجعه و چشم‌هایتان را معاینه کنید.