نشانه ها و علائم آب سیاه چشم (گلوکوم)
آب سیاه یا گلوکوم وضعیتی است که موجب آسیب به عصب بینایی چشم می‌شود؛ در صورت عدم توجه به علائم آب سیاه و رسیدگی به‌موقع، به مرور زمان بیماری بدتر خواهد شد. این مشکل زمانی اتفاق می‌افتد که مایع در قسمت جلویی چشم جمع شود و مایع اضافی فشار را در چشم افزایش می‌دهد. علائم و نشانه‌های بیماری آب سیاه، در شروع قابل تشخیص نیست. درنتیجه افزایش فشار چشم می‌تواند در سکوت به عصب بینایی آسیب برساند.
اگر درمان به‌موقع صورت نگیرد، گلوکوم می‌تواند باعث از دست دادن دائمی بینایی یا حتی کوری کامل در طی چند سال شود؛ اما خبر خوشحال‌کننده این است که این بیماری در صورت تشخیص زودهنگام کاملاً قابل‌کنترل و درمان است. برای آشنایی با علائم آب سیاه در ادامه با ما همراه باشید.
علائم و نشانه‌های آب سیاه چیست؟
پیش از این در مقاله چرا چشم آب سیاه می‌آورد در خصوص علت‌های این بیماری پرداختیم؛ حال میخواهیم علائم آن را مورد بررسی قرار دهیم.
اکثر افراد مبتلا به آب سیاه، هیچ علائم یا درد اولیه‌ای ندارند؛ معاینه منظم چشم برای یافتن علائم اولیه آسیب به عصب بینایی از اهمیت بالایی برخوردار است. خطر این بیماری در افرادی که سابقه ژنتیکی دارند بیشتر است. انواع مختلفی از این بیماری وجود دارد که علائم متفاوتی را نشان می‌دهند. دو نوع رایج آب سیاه عبارتند از:
- گلوکوم با زاویه باز
- گلوکوم زاویه بسته
انواع کمتر شایع گلوکوم عبارت‌اند از:
گلوکوم ثانویه؛ زمانی که بیماری دیگری مانند آب مروارید یا دیابت باعث فشار اضافی در چشم می‌شود.
گلوکوم با فشار طبیعی؛ زمانی که در بینایی خود نقاط کوری دارید یا عصب بینایی شما آسیب‌دیده است، حتی اگر فشار چشم در محدوده متوسط باشد.
گلوکوم رنگ‌دانه‌ای؛ در این نوع تکه‌های ریز رنگ‌دانه از عنبیه، وارد مایع داخل چشم شده و کانال‌های زهکشی را مسدود می‌کند.
علائم آب سیاه زاویه باز چیست؟
این شایع‌ترین نوع گلوکوم است که به‌تدریج اتفاق می‌افتد؛ جایی که چشم مایعات را آن‌طور که باید تخلیه نمی‌کند (مثل یک مجرای مسدود شده). در نتیجه فشار چشم افزایش یافته و شروع به آسیب رساندن به عصب بینایی می‌کند. در گلوکوم با زاویه باز، هیچ علامت هشدار دهنده یا علائم آشکاری در مراحل اولیه وجود ندارد. با پیشرفت بیماری، علائم آب سیاه ظاهر شده و نقاط کور در دید محیطی، ایجاد می‌شود. اکثر افراد مبتلا به گلوکوم با زاویه باز تا زمانی که آسیب کاملاً شدید نباشد، هیچ تغییری در بینایی خود مشاهده نمی‌کنند. به همین دلیل است که گلوکوم را دزد خاموش بینایی می‌نامند؛ علامت اصلی در این نوع معمولاً از دست دادن بینایی جانبی یا محیطی است.
علائم آب سیاه زاویه بسته چیست؟
گلوکوم زاویه بسته در آسیا بیشتر رایج است؛ به آن گلوکوم زاویه بسته حاد یا مزمن یا گلوکوم با زاویه باریک نیز می‌گویند. در این نوع فضای تخلیه بین عنبیه و قرنیه بیش از حد باریک می‌شود و مایع چشم آن‌طور که باید تخلیه نمی‌شود. درنتیجه افزایش ناگهانی فشار در چشم اتفاق می‌افتد.
علائم آب سیاه در حمله حاد گلوکوم با زاویه بسته شامل موارد زیر است:
- تار شدن ناگهانی دید
- چشم درد شدید
- سر درد
- احساس ناراحتی معده و تهوع
- استفراغ
- دیدن هاله‌های رنگین‌کمانی در اطراف چراغ
بسیاری از افراد مبتلا به گلوکوم زاویه بسته به آرامی به آن مبتلا می‌شوند؛ به این گلوکوم مزمن زاویه بسته می‌گویند. در ابتدا هیچ‌کدام از علائم گلوکوم وجود ندارد؛ بنابراین تا زمانی که آسیب شدید نباشد یا دچار حمله نشوند، نمی دانند که دچار مشکل هستند.
در صورت داشتن چه علائمی از آب سیاه باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر مشکلات بینایی یا درد چشم دارید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. از آنجایی که گلوکوم زاویه باز و زاویه بسته اغلب در ابتدا علائمی ندارند، مهم است که معاینه چشمی سالانه همراه با آزمایش گلوکوم انجام شود. افراد با افزایش سن، سطح قند خون کنترل نشده، فشارخون بالا و افرادی که سابقه ژنتیکی دارند، بیشتر در معرض خطر آب سیاه هستند.
سخن پایانی
گلوکوم نوعی از بیماری‌های چشمی است که بر عصب بینایی تأثیر می‌گذارد در حالی که انواع مختلفی از گلوکوم وجود دارند. این گروه از بیماری‌های چشمی به‌طور کلی به‌دلیل افزایش مایع در قسمت جلویی چشم و افزایش فشار چشم ایجاد می‌شود. عدم توجه به علائم گلوکوم، می‌تواند منجر به اختلال بینایی و درنهایت کوری شود. این بیماری اغلب تدریجی رخ می‌دهد و بدون نشانه است؛ بنابراین تشخیص زودهنگام چاره کار است. هر چه زودتر علائم آب سیاه تشخیص داده شوند و درمان آغاز شود، شانس حفظ بینایی شما بیشتر خواهد بود.